Το Οικονομικό Θαύμα του Μιλέι: Πώς η Αργεντινή Μείωσε τον Πληθωρισμό στο 1,5%

Άρθρο του Emmanuel Rincon για το The Daily Economy που δημοσιεύτηκε στις 02/07/2025

ΑΡΧΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ

https://thedailyeconomy.org/article/mileis-economic-miracle-how-argentina-slashed-inflation-to-1-5/

 Τον Νοέμβριο του 2023, η Αργεντινή αντιμετώπιζε έναν εκπληκτικό πληθωρισμό 211,4% και ποσοστό φτώχειας 41,7%, που επηρέαζε 19,5 εκατομμύρια ανθρώπους που ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας. Η χώρα κατευθυνόταν προς τις εκλογές με δύο εντελώς διαφορετικούς υποψηφίους: τον Σέρχιο Μάσα, έναν Περονιστή από τον κυβερνώντα συνασπισμό που κυριαρχούσε στην πολιτική της Αργεντινής για το μεγαλύτερο μέρος του εικοστού πρώτου αιώνα (εκτός από την θητεία του Μαουρίσιο Μάκρι), και τον Χαβιέρ Μιλέι, ένα Λιμπερταριανό αουτσάιντερ που κέρδισε φήμη μέσω θεατρικών τηλεοπτικών εμφανίσεων, καταγγέλλοντας τον σοσιαλισμό και κηρύσσοντας την ελεύθερη αγορά σε ένα έθνος βυθισμένο στην κρατιστική ιδεολογία.

Η ιδέα ότι ο Μιλέι θα μπορούσε να κερδίσει την προεδρία φαινόταν σχεδόν ουτοπική. Αντιμετώπιζε όχι μόνο αυτό που αποκαλούσε «κοινωνία άρρωστη από τον σοσιαλισμό», αλλά και μια καλολαδωμένη, δεκαετιών περονιστική πολιτική μηχανή αποφασισμένη να κρατήσει την εξουσία. Με ένα νεοσύστατο κόμμα και χωρίς πολιτική εμπειρία, ο Μιλέι βρισκόταν σε σαφές μειονέκτημα. Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα, τους μήνες πριν από τις εκλογές, ο Σέρχιο Μάσα, τότε Υπουργός Οικονομίας, χρησιμοποίησε διάφορες τακτικές για να περιορίσει την Λιμπερταριανή ορμή του Μιλέι. Ο Μιλέι κατηγόρησε τον Μάσα ότι χρηματοδότησε την καμπάνια του μέσω ανεξέλεγκτης εκτύπωσης χρήματος, η οποία τροφοδότησε τον πληθωρισμό (140% ετησίως τον Οκτώβριο του 2023) και μια υποτίμηση του πέσο κατά 50% τον Αύγουστο του 2023. Αυτά τα μέτρα έδιναν σαφώς προτεραιότητα στα βραχυπρόθεσμα εκλογικά κέρδη έναντι της οικονομικής σταθερότητας της Αργεντινής - ένα βαρύ βάρος που θα κληρονομούσε ο Μιλέι.

Όταν ο Χαβιέρ Μιλέι ανακηρύχθηκε νικητής με διαφορά άνω των 10 μονάδων, το σοκ ήταν τεράστιο . Υπήρξε εκτεταμένη χαρά, αλλά ο Μιλέι κληρονόμησε επίσης μια κολοσσιαία πρόκληση, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά στην πρώτη του ομιλία προς το έθνος: «Δεν υπάρχουν χρήματα.»

Τι Είπαν οι «Ειδικοί»

Στις 8 Νοεμβρίου 2023, λίγες μέρες πριν από τις εκλογές, η The Guardian δημοσίευσε ένα άρθρο για μια επιστολή που υπέγραψαν πάνω από 100 οικονομολόγοι, συμπεριλαμβανομένων των Τόμας Πικετί, Τζαγιάτι Γκος και Μπράνκο Μιλάνοβιτς. Προειδοποιούσαν ότι η εκλογή του Μιλέι θα έφερνε «καταστροφή» στην Αργεντινή, παροτρύνοντας την υποστήριξη των ίδιων ηγετών που είχαν οδηγήσει τον πληθωρισμό πάνω από 200%. Η σταθεροποίηση ενός έθνους με τους οικονομικούς δείκτες της Αργεντινής φαινόταν όχι μόνο τρομακτική αλλά σχεδόν αδύνατη βραχυπρόθεσμα. Ωστόσο, μόλις ενάμιση χρόνο μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Μιλέι, το μόνο που «καταστράφηκε» ήταν η δυσοίωνη πρόβλεψη αυτών των 100+ ειδικών.

Το Οικονομικό Θαύμα

«Δεν υπάρχουν χρήματα», επανέλαβε ακατάπαυστα ο Μιλέι, και οι Αργεντινοί το κατάλαβαν. Την ημέρα της ορκωμοσίας του, επευφημούσαν έναν ηγέτη που, αντί να υπόσχεται ότι το κράτος θα λύσει όλα τα προβλήματά τους, ορκίστηκε να το απομακρύνει από το δρόμο τους. Παρότρυνε τους πολίτες να σφίξουν τα ζωνάρια τους και να εξοικονομήσουν πόρρους για να ανοικοδομήσουν το έθνος.

Το πρώτο βήμα του Μιλέι ήταν η εξισορρόπηση του προϋπολογισμού. Μέσω ενός επιθετικού προγράμματος περικοπών δημοσίων δαπανών, εξάλειψης της γραφειοκρατίας και μείωσης των θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα, εξάλειψε το τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμμα της Αργεντινής, ανοίγοντας τον δρόμο για μια ιστορική οικονομική ανάκαμψη. Υπό την ηγεσία του, η Αργεντινή άρχισε να δαμάζει τον πληθωρισμό με σπάνια δημοσιονομική πειθαρχία, όχι μόνο σε περιφερειακό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα τελευταία στοιχεία είναι εκπληκτικά: τον Μάιο του 2025, ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε μόνο κατά 1,5%, ο χαμηλότερος τα τελευταία πέντε χρόνια. Αξιοσημείωτα, ο Μιλέι πέτυχε αυτό χωρίς ελέγχους τιμών, αλλά με την απελευθέρωση της οικονομίας, την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην αγορά και την επιβράδυνση του πληθωρισμού. Ο ετήσιος πληθωρισμός έπεσε από 211,4% το 2023 σε 43,5% στα μέσα του 2025. Οι τιμές χονδρικής μειώθηκαν ακόμα και κατά 0,3% τον Μάιο, ο καλύτερος δείκτης τα τελευταία 17 χρόνια. Η φτώχεια επίσης μειώθηκε απότομα, από 52,9% το πρώτο εξάμηνο του 2024 σε 38,1% το δεύτερο, με τη UNICEF να σημειώνει ότι 1,7 εκατομμύρια παιδιά βγήκαν από τη φτώχεια από τότε που ανέλαβε ο Μιλέι.

Αυτά τα επιτεύγματα δεν ήταν τυχαία. Προήλθαν από μια ξεκάθαρη στρατηγική: δημοσιονομική ισορροπία, μειωμένες δημόσιες δαπάνες, τερματισμός της νομισματικής επέκτασης ως μέσο χρηματοδότησης και οικονομική απορρύθμιση. Το αποτέλεσμα; Μεγαλύτερη σταθερότητα, αυξημένη ζήτηση για το πέσο, πτώση του πληθωρισμού και ανάκαμψη στην απασχόληση και την αγοραστική δύναμη.

Τι Μπορούν να Μάθουν οι Ηνωμένες Πολιτείες από την Κυβέρνηση του Μιλέι;

Κατά την πρόσφατη προεκλογική εκστρατεία των ΗΠΑ μεταξύ του Προέδρου Τραμπ και της τότε Αντιπροέδρου Κάμαλα Χάρις, τα οικονομικά οράματα των υποψηφίων δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικά. Οι Ρεπουμπλικάνοι, όπως ιστορικά κάνουν, ζήτησαν δημοσιονομική ισορροπία, μειωμένες δημόσιες δαπάνες και τόνωση της οικονομίας μέσω ιδιωτικών επενδύσεων. Ο Τραμπ μάλιστα στηρίχθηκε στον δισεκατομμυριούχο Ίλον Μασκ, ο οποίος υποσχέθηκε να δημιουργήσει έναν θεσμό «DOGE» για την εξάλειψη της γραφειοκρατίας και των υπερβολικών δημοσίων δαπανών. Οι Ρεπουμπλικάνοι, με επικεφαλής τον Τραμπ, κέρδισαν κρίσιμες πολιτείες με σαφή εντολή να διορθώσουν την οικονομία, αλλά οι προεκλογικές υποσχέσεις άρχισαν να κλονίζονται μόλις έφτασαν στον Λευκό Οίκο.

Έλλειψη Πολιτικής Βούλησης;

Οι Ρεπουμπλικάνοι συχνά εκστρατεύουν για δημοσιονομική πειθαρχία, μείωση των δαπανών και αντιμετώπιση του χρέους των ΗΠΑ, αλλά σπάνια εκπληρώνουν πλήρως αυτές τις υποσχέσεις όταν βρεθούν στην εξουσία. Πρόσφατα, ο Πρόεδρος Τραμπ συγκρούστηκε δημοσίως με τον Μασκ, ο οποίος επέκρινε το «Μεγάλο Όμορφο Νομοσχέδιο» του Τραμπ για την επέκταση του χρέους και την αύξηση του ορίου του χρέους, πιέζοντας τη νεοσύστατη συμμαχία τους. Από την κρίση του COVID-19, το χρέος των ΗΠΑ έχει εκτοξευθεί, ο πληθωρισμός έχει αυξηθεί και η αγοραστική δύναμη των Αμερικανών έχει μειωθεί, με τις οικογένειες να χρειάζονται πολλαπλές δουλειές για να τα βγάλουν πέρα. Οι λύσεις-επιδέσμους δεν θα θεραπεύσουν αυτόν τον πυρετό — θα τον διαχειριστούν μόνο μέχρι να καταρρεύσει ο ασθενής.

Η οικονομία των ΗΠΑ χρειάζεται πραγματικές θεραπείες: περικοπή των κυβερνητικών δαπανών, μείωση των φόρων, μείωση της γραφειοκρατίας και απορρύθμιση. Αν ο Μιλέι μπόρεσε να εφαρμόσει ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα σταθεροποίησης στην Αργεντινή — με πολύ ασθενέστερο ιδιωτικό τομέα και απείρως χειρότερες συνθήκες — δεν υπάρχει λόγος που ο Τραμπ, με πλειοψηφίες και στις δύο βουλές, να μην μπορεί να κάνει το ίδιο. Το μόνο που χρειάζεται είναι πολιτική βούληση.

Η Αργεντινή θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο, όχι μόνο για τις ΗΠΑ αλλά για όλες τις οικονομίες του πρώτου κόσμου που έχουν παρασυρθεί από δεκαετίες κεϋνσιανών πολιτικών που έχουν δηλητηριάσει σιγά-σιγά τα συστήματά τους. Ο Μιλέι έδειξε τον δρόμο και απέδειξε ότι μπορεί να γίνει. Τι περιμένουν οι άλλοι;

Emmanuel Rincon

Ο Emmanuel Rincon είναι δικηγόρος, πολιτικός σύμβουλος και συγγραφέας. Βραβευμένος με διάφορα λογοτεχνικά βραβεία και συγγραφέας των δοκιμιακών βιβλίων Westernism, Man Playing God και The Ideological Reinvention of Latin America, μεταξύ άλλων έργων. Είναι ο ιδρυτής του συμβουλευτικού οργανισμού Regional Renaissance.