Οι πρώτες εκατό ημέρες του Milei: Μια αποτίμηση

 Ο Javier Milei, που προεδρεύει στην Αργεντινή, ο πρώτος Λιμπερταριανός πρόεδρος στην ιστορία -αυτοανακηρυγμένος αναρχοκαπιταλιστής- έχει προκαλέσει την παγκόσμια προσοχή και έχει ρίξει φως στον Λιμπερταριανισμό σε όλο τον κόσμο. Ο Λιμπερταριανισμός έχει γίνει πιο διαδεδομένος από τότε που μπήκε στην πολιτική σκηνή. Αυτό έρχεται με μια σίγουρα θετική πλευρά και μια πιο επικίνδυνη. Η θετική πλευρά είναι προφανώς ότι ο Λιμπερταριανισμός είναι πιο δημοφιλής από πριν.

Η επικίνδυνη πλευρά είναι ότι ο Milei ως πρόσωπο και οι ενέργειές του έχουν γίνει συνώνυμα του Λιμπερταριανισμού σε ανθρώπους εκτός του κινήματος. Είναι σημαντικό οι Λιμπερταριανοί να παρακολουθούν στενά την κυβέρνησή του και να συμμετέχουν σε κριτική συζήτηση για να διατηρήσουν τη λεπτή γραμμή μεταξύ του ίδιου του Λιμπερταριανισμού και των προφανών ηγετών του κινήματος. Έτσι, μια τακτική αξιολόγηση της κυβέρνησής του μπορεί να είναι χρήσιμη για να καταγράφονται τα επιτεύγματα και τα λάθη του από την Λιμπερταριανή οπτική γωνία.

Έχουν περάσει οι πρώτες εκατό ημέρες της κυβέρνησής του και το πολιτικό θέατρο στην Αργεντινή κάθε άλλο παρά σιωπηλό ήταν, για να δώσω ένα παράδειγμα, σχεδόν καθημερινά υπήρξαν διαμαρτυρίες -μεγάλες και μικρές- κατά της κυβέρνησής του. Η αντιπολίτευση έχει χωριστεί σε δύο τμήματα, αυτούς που είναι πρόθυμοι να διαπραγματευτούν με τον Milei και αυτούς που δεν είναι πρόθυμοι να διαπραγματευτούν και θέλουν να τον απομακρύνουν άμεσα από την εξουσία. Ο Milei προσπαθεί -μέσω των αξιωματούχων του- να διαπραγματευτεί με τους πρόθυμους.

Παρ' όλα αυτά, μέχρι σήμερα, καμία νομοθετική πράξη που πρότεινε ο Milei δεν έχει εγκριθεί από το Κογκρέσο. Αντιθέτως, ο νόμος "Bases y Puntos de Partida para La Libertad de los Argentinos" (Θεμέλια και σημεία εκκίνησης για την ελευθερία των Αργεντινών) ή όπως ήταν πιο γνωστός, "Ley Omnibus", έχει απορριφθεί από το Κογκρέσο. Το νομοσχέδιο περιείχε μαζικές ιδιωτικοποιήσεις, απορρυθμίσεις και ειδικές εξουσίες για την εκτελεστική εξουσία προκειμένου να θέσει σε εφαρμογή το πρόγραμμά του.

Επίσης, το εκτελεστικό του διάταγμα που καταργούσε για παράδειγμα τον έλεγχο των ενοικίων (που κατέστρεφε την αγορά ενοικίων), απελευθέρωσε τις τιμές και έθετε τέλος σε πολλές άλλες κρατικιστικές νομοθεσίες απορρίφθηκε από τη Γερουσία της Αργεντινής. Τώρα η Βουλή των Αντιπροσώπων έχει μείνει με την απόφαση να αποδεχτεί ή να απορρίψει το εκτελεστικό διάταγμα.

Έτσι, ο δρόμος για την απόκρουση του σοσιαλιστικού και καταπιεστικού σώματος νόμων της Αργεντινής είναι δύσκολος. Για να το πετύχει αυτό θα πρέπει να συνάψει συμφωνίες με την αντιπολίτευση.

Χρησιμοποιεί κάθε εργαλείο που έχει στα χέρια του για να υλοποιήσει το οικονομικό του πρόγραμμα, το οποίο έχει βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα, επιβραδύνοντας τον πληθωρισμό και επιλύοντας τα προβλήματα χρέους. Είχε επίσης επιτυχία στη μείωση των κρατικών δαπανών. Το "Plan Motosierra" (σχέδιο αλυσοπρίονο) για τη μείωση των δημόσιων δαπανών είχε ευτυχή αποτελέσματα, δεδομένων των εργαλείων που είχε στα χέρια του. Έχει ασκηθεί κριτική ότι αυτές οι περικοπές δαπανών γίνονται εις βάρος των συνταξιούχων.

Αυτό είναι αλήθεια και δεν αποτελεί έκπληξη, το συνταξιοδοτικό πρόγραμμα για τους ηλικιωμένους έχει φτιαχτεί από την αρχή για να τους κλέβει και το μόνο πράγμα που έχει κάνει αυτή η κυβέρνηση σε σχέση με αυτό είναι να μην ξοδεύει πολλούς πόρους για αυτό. Είναι μια ανωμαλία που δημιουργήθηκε από την ύπαρξη του προγράμματος, καλύτερα να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να εργάζονται παρά να τους έχουμε να ζουν από το κράτος εις βάρος της παραγωγικής κοινωνίας.

Σε διεθνές επίπεδο, έχει ευθυγραμμιστεί με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Για τους Λιμπερταριανούς των ΗΠΑ αυτό μπορεί να είναι ανησυχητικό, αλλά πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι πριν από τον Milei, η εξωτερική πολιτική της Αργεντινής υποστήριζε την Κίνα, τη Ρωσία και το Ιράν. Αποφασιστικά λιγότερο ελεύθερες χώρες από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Αυτή η ευθυγράμμιση έρχεται επίσης σε αρμονία με την κρίση χρέους που υφίσταται η Αργεντινή με το ΔΝΤ. Αν ο Milei θέλει να έχει μια καλύτερη συμφωνία με τους τεχνοκράτες του ΔΝΤ, τότε πρέπει να ευθυγραμμίσει την εξωτερική πολιτική με τον κύριο προμηθευτή τους, τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η απεμπλοκή από τον έλεγχο του νομίσματος είναι ο πρώτος στόχος του Milei, αν εξαλειφθεί αυτή η στρέβλωση στην αγορά, το υπόλοιπο σχέδιό του θα έχει περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας. Αυτό πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό, καθώς ο έλεγχος του νομίσματος εκφυλίζει όλες τις άλλες αγορές. Όταν αυτό πραγματοποιηθεί, θα μπορέσει να προχωρήσει προς τα πιο διάσημα κομμάτια του προγράμματός του, όπως η δολαριοποίηση και η κατάργηση της κεντρικής τράπεζας. Οι προαναφερθέντες στόχοι δεν έχουν εγκαταλειφθεί από τον Milei, όπως επισήμανε σε συνέντευξή του ο υπουργός Οικονομίας του Luis Caputo.

Περνώντας σε άλλα θέματα, σε ό,τι αφορά τον πολιτισμό, αυτός απολυμαίνεται από την υποστηριζόμενη από το κράτος προοδευτικότητα με την περικοπή των επιδοτήσεων και το κλείσιμο των κυβερνητικών οργανισμών, των οποίων ο μοναδικός σκοπός ήταν -φυσικά- η προώθηση της κρατικιστικής προπαγάνδας. Όσον αφορά τον πόλεμο κατά των ναρκωτικών που προκαλεί τόσα δεινά, όπως και σε πολλές άλλες χώρες, η σύγκρουση αυτή έχει ενταθεί ιδιαίτερα από την κυβέρνησή του.

Ο Milei αντιμετωπίζει πισωγυρίσματα στο Κογκρέσο, αλλά με τις εξουσίες που έχει στη διάθεσή του προσπαθεί να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που μπορεί. Ο Milei προσπαθεί να κινηθεί με βάση τις Λιμπερταριανές αρχές, υποστηρίζοντας ακόμη και ένα κάλεσμα για φορολογική εξέγερση στη μεγαλύτερη επαρχία της Αργεντινής, το Μπουένος Άιρες, όπου ο Περονιστής κυβερνήτης έχει προβεί σε αυξήσεις φόρων. Έτσι, πολλά έχουν γίνει σε αυτές τις 100 ημέρες και πολλά ακόμη μπορεί να κάνει ο Milei αν η κυβέρνησή του αντέξει και μπορέσει να κινηθεί ομαλά στο πολιτικό θέατρο. Αν μπορέσει να συνεχίσει να κινείται με βάση τις αρχές και να επιτύχει μέτρια επιτυχία, τότε ο πρώτος Λιμπερταριανός πρόεδρος μπορεί να είναι εδώ για μεγάλο χρονικό διάστημα.