Ο πόλεμος κατά των παραγωγών και των επιχειρηματιών βασίζεται σε λανθασμένες αντιλήψεις για τα κέρδη

 Ο πόλεμος κατά του παραγωγού μαίνεται και η επίθεση κατά της ελεύθερης επιχειρηματικότητας και του επιχειρηματία έχει φτάσει στο υψηλότερο σημείο όλων των εποχών. Είτε πρόκειται για πολιτικούς, είτε για ακαδημαϊκούς, είτε για τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης, υπάρχει μια αμείλικτη προσπάθεια να παρουσιαστούν όσοι δημιουργούν πλούτο και ευημερία ως κακοποιοί που δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να εκμεταλλεύονται τις μάζες.

Δεν πρόκειται απλώς για μια λανθασμένη ηθική σταυροφορία, αλλά και για μια κατάφωρη διανοητική απάτη, καθώς αγνοεί πλήρως τις θεμελιώδεις αρχές της οικονομίας και τη βασική ανθρώπινη επιθυμία για επιτυχία. Ήρθε η ώρα να σηκώσουμε το ανάστημά μας και να αντισταθούμε σθεναρά σε αυτή την αφήγηση για χάρη του μέλλοντός μας ως πολιτισμού.

Με απλά λόγια, οι παραγωγοί αποτελούν τη ραχοκοκαλιά κάθε οικονομίας. Χωρίς αυτούς, δεν θα υπήρχε πλούτος, καινοτομία και πρόοδος. Ο παραγωγός αναλαμβάνει κινδύνους, επενδύει χρόνο και πόρους και δημιουργεί προϊόντα και υπηρεσίες που οι άλλοι θα θέλουν να αγοράσουν. Η επιτυχία του παραγωγού δεν είναι συνήθως αποτέλεσμα εκμετάλλευσης ή "προνομίων", αλλά σκληρής δουλειάς, εφευρετικότητας και προθυμίας να αναλάβει κινδύνους για να προσφέρει αξία στους συνανθρώπους του. Ωστόσο, παρά αυτή τη θεμελιώδη αλήθεια, ο παραγωγός έχει δεχθεί καταιγισμό επιθέσεων από εκείνους που προσπαθούν να υπονομεύσουν τις αρχές της ελεύθερης επιχειρηματικότητας. Ο παραγωγός συχνά κατηγορείται για απληστία, εκμετάλλευση και εγωισμό, ενώ οι αρετές της σκληρής εργασίας, της καινοτομίας και του ορθολογικού προσωπικού συμφέροντος αγνοούνται ή απορρίπτονται ως ""Randian"" δόγμα.

Ο πυρήνας αυτής της ανέντιμης επίθεσης στον παραγωγό είναι η πεποίθηση ότι η συσσώρευση πλούτου είναι εγγενώς ανήθικη. Αυτή η πεποίθηση έχει τις ρίζες της σε μια ψευδή άποψη των οικονομικών με μηδενικό άθροισμα, στην οποία το κέρδος ενός ατόμου έρχεται αναγκαστικά εις βάρος της απώλειας ενός άλλου. Στο πλαίσιο αυτού του επιχειρήματος, τα άτομα που ευημερούν στο εμπόριο υποτίθεται ότι το κάνουν μέσω της εκμετάλλευσης της εργατικής τους δύναμης ή μέσω ενός αθέμιτου πλεονεκτήματος, είτε πρόκειται για κληρονομιά, είτε για πολιτικές διασυνδέσεις, είτε για κάποια άλλη μορφή αφύσικου "προνομίου" - φυσικά, αυτό το επιχείρημα αγνοεί βολικά τους επιχειρηματίες που ξεκίνησαν από το μηδέν και έχτισαν μεγάλες επιχειρηματικές αυτοκρατορίες μέσα από πολλές δεκαετίες εξαντλητικής εργασίας και αποτυχιών προτού τελικά επιτύχουν την καταξίωση.

Επιπλέον, η ιδέα ότι οι παραγωγοί εκμεταλλεύονται τους εργαζομένους τους είναι ένας ξεπερασμένος μύθος. Σε μια ελεύθερη αγορά, τόσο οι εργοδότες όσο και οι εργαζόμενοι είναι ελεύθεροι να διαπραγματεύονται τους δικούς τους όρους απασχόλησης. Κανείς δεν αναγκάζεται να εργαστεί για συγκεκριμένο μισθό ή υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Εάν ένας εργοδότης προσφέρει απαράδεκτους όρους στους εργαζομένους, αυτοί είναι ελεύθεροι να αναζητήσουν εργασία αλλού. Ομοίως, εάν οι εργαζόμενοι δεν προσφέρουν αξία στον εργοδότη, ο εργοδότης -ή τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι σε μια ελεύθερη κοινωνία- είναι ελεύθερος να τερματίσει την απασχόληση των εργαζομένων. Αυτό δεν είναι εκμετάλλευση, όπως υπονοούν οι σοσιαλιστές και άλλοι κάτοικοι του αυταρχικού τεταρτημορίου του ιδεολογικού φάσματος- είναι καθαρά και απλά η εθελοντική ανταλλαγή αξίας.

Στη συνέχεια, υπάρχει ο διττός ισχυρισμός που συχνά προβάλλουν οι σοσιαλιστές: Πρώτον, ότι τα όποια κέρδη είναι κλοπή, επειδή κάθε δολάριο που συσσωρεύεται σε κέρδη ισοδυναμεί με αφαίρεση ενός δολαρίου από τους μισθούς των εργαζομένων. Δεύτερον, ότι η άνοδος των καπιταλιστών αντιπροσώπευε μια αξιοσημείωτη απομάκρυνση από μια προηγούμενη κατάσταση στην οποία όλα τα εισοδήματα ήταν μισθοί και δεν υπήρχαν καθόλου κέρδη.

Επιτρέψτε μου να αντιμετωπίσω πρώτα αυτόν τον δεύτερο ισχυρισμό. Δυστυχώς, ακόμη και πολλοί διάσημοι καπιταλιστές συγγραφείς και στοχαστές δεν ήταν απρόσβλητοι από αυτή τη λανθασμένη ιδέα, η οποία με μια πιο προσεκτική εξέταση αποκαλύπτεται ότι είναι εξίσου μύθος με την εργασιακή θεωρία της αξίας. Μιλώντας για τέτοιους, ο Adam Smith -γνωστός συμβατικά ως ο ιδρυτής της σύγχρονης καπιταλιστικής οικονομίας- έγραψε τα εξής στο The Wealth of Nations:

Σε αυτή την αρχική κατάσταση των πραγμάτων, η οποία προηγείται τόσο της ιδιοποίησης της γης όσο και της συσσώρευσης αποθεμάτων [κεφαλαίου], το σύνολο του προϊόντος της εργασίας ανήκει στον εργαζόμενο. Δεν έχει ούτε γαιοκτήμονα ούτε αφέντη να μοιραστεί μαζί του.

Αν αυτή η κατάσταση είχε συνεχιστεί, οι μισθοί της εργασίας θα είχαν αυξηθεί με όλες εκείνες τις βελτιώσεις των παραγωγικών της δυνάμεων στις οποίες δίνει αφορμή ο καταμερισμός της εργασίας.

Αυτή η διαπίστωση και άλλες παρόμοιες στο βιβλίο του Σμιθ " The Wealth of Nations"συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στο να προσδώσουν αδικαιολόγητη και περιττή αξιοπιστία στη λεγόμενη θεωρία της εκμετάλλευσης του Καρλ Μαρξ σχεδόν έναν αιώνα αργότερα. Τι είναι λάθος με τον ισχυρισμό του Smith, ρωτάτε; Λοιπόν, το θεμελιώδες λάθος μπορεί να βρεθεί στον ισχυρισμό του ότι η "αρχική κατάσταση των πραγμάτων" (δηλαδή η κατάσταση του κόσμου πριν από την άνοδο της συσσώρευσης του κεφαλαίου) ήταν μια κατάσταση στην οποία όλο το προσωπικό εισόδημα ήταν ουσιαστικά ένας μισθός, επειδή οι εκτελεστές χειρωνακτικής εργασίας παρήγαγαν εμπορεύματα, τα πουλούσαν και στη συνέχεια χρησιμοποιούσαν τα χρήματα που κέρδιζαν από την πώληση για να αγοράσουν άλλα εμπορεύματα.

Αυτή η κατάσταση είναι αυτό που ο ίδιος ο Καρλ Μαρξ θα αποκαλούσε αργότερα "απλή κυκλοφορία". Αυτή η άποψη έχει μόνο ένα πρόβλημα: τα έσοδα από τις πωλήσεις και οι μισθοί είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα. Όπως θα σας έλεγε οποιοσδήποτε μαθητής της έκτης δημοτικού, οι μισθοί είναι χρήματα που καταβάλλονται σε αντάλλαγμα για την εργασία κάποιου άλλου. Ωστόσο, τα χρήματα που καταβάλλονται σε αντάλλαγμα για τα προϊόντα της εργασίας κάποιου άλλου είναι έσοδα από πωλήσεις, όχι μισθοί. Έτσι, στην προκαπιταλιστική "απλή κυκλοφορία" του Μαρξ, τεχνικά δεν υπήρχαν καθόλου μισθοί.

Τώρα, έχοντας διαλύσει αυτόν τον δεύτερο μύθο, ας αναφερθούμε εν συντομία στον πρώτο. "Τα κέρδη είναι μια αφαίρεση από τους μισθούς", λένε οι σοσιαλιστές, και ο Smith συμφώνησε, όπως φαίνεται, ή τουλάχιστον, δεν μπορούσε να διαχειριστεί ένα αρκετά πειστικό επιχείρημα για να αμφισβητήσει τον ισχυρισμό, οπότε απλώς συμφώνησε με αυτόν. Όπως και να έχει, η απάντηση σε αυτόν τον μάλλον παράλογο ισχυρισμό είναι αρκετά απλή. Τα κέρδη δεν αποτελούν παρακράτηση από τους μισθούς - το αντίθετο μάλιστα. Τα ίδια τα κέρδη είναι αυτό που απομένει μετά τις κρατήσεις. Όπως εξηγεί ο Dr. George Reisman, ομότιμος καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Pepperdine:

Στην κανονική, καθημερινή επιχειρηματική και λογιστική πρακτική, τα κέρδη δεν αποτελούν έκπτωση από οτιδήποτε. Αντιθέτως, είναι το αποτέλεσμα των εκπτώσεων. Είναι αυτό που απομένει μετά την αφαίρεση των μισθών και όλων των άλλων δαπανών από τα έσοδα των πωλήσεων. Παρ' όλα αυτά, ο Μαρξ κάνει το χονδροειδές λάθος του Smith - την αντιμετώπιση του αποτελέσματος των εκπτώσεων από τον Smith σαν να επρόκειτο για αφαίρεση.

Ο Dr. Reisman συνεχίζει να εξηγεί ότι σε αντίθεση με ό,τι πίστευε ο Smith -και έναν αιώνα αργότερα ο Marx- οι ίδιοι οι μισθοί -και όχι τα κέρδη- είναι προϊόν της ανόδου των καπιταλιστών:

Προκύπτει επίσης ότι η δραστηριότητα των καπιταλιστών, λόγω της δημιουργίας του φαινομένου του κόστους παραγωγής, δηλαδή του κόστους που εμφανίζεται στις καταστάσεις εισοδήματος των επιχειρήσεων, χρησιμεύει στη μείωση του ποσοστού των εσόδων από τις πωλήσεις που αποτελεί κέρδος. Οι καπιταλιστές δεν δημιουργούν το κέρδος και δεν το αφαιρούν από τους μισθούς. Αντίθετα, δημιουργούν μισθούς και άλλα κόστη τα οποία αφαιρούνται από τα έσοδα από τις πωλήσεις, και έτσι οι καπιταλιστές μειώνουν το ποσοστό των εσόδων από τις πωλήσεις που είναι κέρδος. Φυσικά, δημιουργώντας μισθούς και κόστη, οι καπιταλιστές όχι μόνο μειώνουν το ποσοστό των εσόδων από πωλήσεις που είναι κέρδος, αλλά αυξάνουν επίσης το ποσοστό των εσόδων από πωλήσεις που ισούται με μισθούς, προσθέτοντας θετικά ποσά σε ένα αρχικό μηδενικό ποσό, και ταυτόχρονα αυξάνουν αντίστοιχα την αναλογία των μισθών προς τα κέρδη. Έτσι, οι καπιταλιστές δημιουργούν μισθούς και μειώνουν τα κέρδη ως προς το αντίστοιχο μέγεθός τους σε σχέση με τα έσοδα από πωλήσεις.

Από αυτό προκύπτει ότι οι καπιταλιστές δεν εξαθλιώνουν τους μισθωτούς, αλλά καθιστούν δυνατό για τους ανθρώπους να είναι μισθωτοί. Διότι, όπως έχω δείξει, δεν είναι υπεύθυνοι για το φαινόμενο του κέρδους, αλλά για το φαινόμενο των μισθών. Αυτοί [οι καπιταλιστές] είναι υπεύθυνοι για την ίδια την ύπαρξη μισθών στην παραγωγή προϊόντων προς πώληση.

Έτσι, όπως ελπίζω να έχουμε δει μέχρι τώρα, και οι δύο ισχυρισμοί που διατυπώνονται σε αυτή τη διττή επίθεση στον καπιταλισμό δεν είναι μόνο σκόπιμα παραπλανητικοί, αλλά και αποδεδειγμένα ψευδείς. Ωστόσο, είναι ψέματα που έχουν γίνει ευρέως αποδεκτά, ακόμη και μεταξύ των συμμάχων του καπιταλισμού. Με τα λόγια του μεγάλου G.K. Chesterton, ωστόσο, "Οι πλάνες δεν παύουν να είναι πλάνες επειδή γίνονται μόδα".

Αυτές οι διανοητικά ανέντιμες επιθέσεις μπορεί να είναι ευρέως αποδεκτές από τους καλύτερους ακαδημαϊκούς και μελετητές - ακόμη και από τον ίδιο τον Adam Smith - αλλά αυτό δεν τις καθιστά λιγότερο απατηλές, και εξακολουθεί να είναι δική μας ευθύνη να τις αντιμετωπίσουμε.