Ο Bastiat για το πώς το σύγχρονο Κράτος διαπράττει τα ίδια τα κακά για τα οποία δημιουργήθηκε για να τα αποτρέψει

Άρθρο του Gary M. Galles για το Foundation for Economic Education

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ 21/03/2019

Ένα από τα εντυπωσιακά πράγματα στο πρόσφατο πολιτικό περιβάλλον της Αμερικής είναι η όλο και πιο θερμή αποδοχή του σοσιαλισμού, ιδιαίτερα από τις νεότερες γενιές. Ταυτόχρονα, όπως έγραφε ο τίτλος ενός πρόσφατου κύριου άρθρου της New York Post, "οι millennial οπαδοί του Σοσιαλισμού δεν ξέρουν καν τι είναι". Και το κείμενο κάνει το θέμα πιο έντονο: "Οι millenials -αγνοώντας την τρομακτική οικονομική ιστορία του σοσιαλισμού και την ιστορία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων- αγκαλιάζουν όλο και περισσότερο τον σοσιαλισμό και τις αφελώς μη ρεαλιστικές συνταγές του".

Η σύγχυση σχετικά με τον σοσιαλισμό οφείλεται εν μέρει στον παραδοσιακό ορισμό του ως κρατική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής. Οι υπερασπιστές του ισχυρίζονται ότι δεν θέλουν την κυβέρνηση παντού επικεφαλής -όχι πλήρη ή "πραγματικό" σοσιαλισμό-, γεγονός που τους δίνει εύλογη δυνατότητα άρνησης των κατηγοριών ότι είναι σοσιαλιστές. Θέλουν όμως επιλεκτικό σοσιαλισμό σε τομείς όπου προσδοκούν να επωφεληθούν εις βάρος των άλλων ως αποδέκτες ή ως διαιτητές του τι θέλει η "κοινωνία" και τι θα επιβάλει στους πολίτες.

Επιπλέον, γενικά θέλουν η κυβέρνηση να καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο οι ιδιοκτήτες των ονομαστικών πόρων θα τους χρησιμοποιούν και όχι την άμεση κρατική ιδιοκτησία. Φυσικά, αυτό σημαίνει ότι το σύστημα που προτιμούν περιγράφεται καλύτερα όχι ως σοσιαλισμός αλλά ως φασισμός, ή όπως το συνόψισε ο Sheldon Richman, "σοσιαλισμός με καπιταλιστική επίστρωση". Ωστόσο, όσοι αρνούνται ανυποχώρητα ότι είναι σοσιαλιστές, ποτέ δεν ισχυρίζονται αντί γι' αυτό ότι είναι φασίστες, επειδή αυτή είναι μια "κακή λέξη" που θέλουν να εφαρμόζεται μόνο στους αντιπάλους τους.

Η υπεράσπιση της ελευθερίας από τον Bastiat

Ως αποτέλεσμα αυτών των συγχύσεων και της λάσπης των ισχυρισμών και ανταπαιτήσεων που δημιουργούν, μια δυνητικά πιο χρήσιμη προσέγγιση είναι να αναρωτηθούμε τι είναι ο σοσιαλισμός που αναιρεί, αντί για το τι είναι. Είναι η άρνηση των δικαιωμάτων της ατομικής ιδιοκτησίας, η βάση της οποίας στην κλοπή μπορεί να φανεί στην ατάκα της Margaret Thatcher ότι "Το πρόβλημα με τον σοσιαλισμό είναι ότι τελικά, σου τελειώνουν τα λεφτά των άλλων". Αλλά αυτό που είναι λάθος με τον σοσιαλισμό διατυπώθηκε ακόμη πιο δυναμικά πριν από ενάμιση αιώνα στο κλασικό έργο του Frederic Bastiat " The Law".

Εκεί, ένας από τους πιο ένθερμους και εύγλωττους υπερασπιστές της ελευθερίας της ιστορίας εξέθεσε τον πολύ περιορισμένο κατάλληλο ρόλο του νόμου -δηλαδή της κυβέρνησης- για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ατόμων που προϋπήρχαν της κυβέρνησης και την απίστευτη ζημιά στην κοινωνία που προκύπτει όταν η κυβέρνηση υπερβαίνει αυτόν τον ρόλο. Λαμβάνοντας υπόψη το σημερινό κύμα σοσιαλισμού που φαίνεται να αντιμετωπίζει η Αμερική, τα λόγια του Bastiat είναι μεταμορφωτικά:

"Αντί να ελέγχει το έγκλημα, ο ίδιος ο νόμος [έχει γίνει] ένοχος των κακών που υποτίθεται ότι τιμωρεί!

"Ο καθένας μας έχει ένα φυσικό δικαίωμα -από τον Θεό- να υπερασπίζεται το πρόσωπό του, την ελευθερία του και την περιουσία του... η κοινή δύναμη που προστατεύει αυτό το συλλογικό δικαίωμα δεν μπορεί λογικά να έχει κανέναν άλλο σκοπό... Έτσι, αφού ένα άτομο δεν μπορεί νόμιμα να χρησιμοποιήσει βία εναντίον του προσώπου, της ελευθερίας ή της περιουσίας ενός άλλου ατόμου, τότε η κοινή δύναμη... δεν μπορεί νόμιμα να χρησιμοποιηθεί για να καταστρέψει το πρόσωπο, την ελευθερία ή την περιουσία ατόμων ή ομάδων".

"Ο νόμος είναι η οργάνωση του φυσικού δικαιώματος της νόμιμης άμυνας... να κάνει μόνο ό,τι οι ατομικές δυνάμεις έχουν φυσικό και νόμιμο δικαίωμα να κάνουν: να προστατεύουν πρόσωπα, ελευθερίες και περιουσίες... να κάνει τη δικαιοσύνη να βασιλεύει σε όλους μας".

"Αλλά, δυστυχώς, ο νόμος... ενήργησε σε ευθεία αντίθεση με τον ίδιο του τον σκοπό. Ο νόμος έχει χρησιμοποιηθεί για να καταστρέψει τον ίδιο του τον στόχο: Έχει εφαρμοστεί για να εκμηδενίσει τη δικαιοσύνη που υποτίθεται ότι θα διατηρούσε- για να περιορίσει και να καταστρέψει τα δικαιώματα που ο πραγματικός του σκοπός ήταν να σεβαστεί... για να εκμεταλλευτεί το πρόσωπο, την ελευθερία και την ιδιοκτησία των άλλων".

"Οι άνθρωποι θα καταφύγουν στη λεηλασία όποτε η λεηλασία είναι ευκολότερη από την εργασία... ο κατάλληλος σκοπός του νόμου είναι να χρησιμοποιήσει τη δύναμη της συλλογικής του δύναμης για να σταματήσει αυτή τη μοιραία τάση για λεηλασία αντί για εργασία. Όλα τα μέτρα του νόμου πρέπει να προστατεύουν την ιδιοκτησία και να τιμωρούν τη λεηλασία".

"Είναι αδύνατο να εισαχθεί στην κοινωνία μεγαλύτερη αλλαγή και μεγαλύτερο κακό από... τη μετατροπή του νόμου σε όργανο λεηλασίας".

"Αν ο νόμος περιοριζόταν στην προστασία όλων των προσώπων, όλων των ελευθεριών και όλων των περιουσιών... των κατάλληλων λειτουργιών του... αυτοί που ψήφιζαν δεν θα μπορούσαν να ενοχλούν αυτούς που δεν ψήφιζαν".

"Με το πρόσχημα της οργάνωσης, της ρύθμισης, της προστασίας ή της ενίσχυσης, ο νόμος παίρνει ιδιοκτησία από ένα άτομο και τη δίνει σε ένα άλλο".

"[Όταν] ο νόμος... παραβιάζει την ιδιοκτησία αντί να την προστατεύει... Ο νόμος έχει γίνει όργανο αδικίας".

"Πώς θα εντοπιστεί αυτή η νόμιμη λεηλασία; Πολύ απλά. Δείτε αν ο νόμος παίρνει από κάποια πρόσωπα αυτό που τους ανήκει και το δίνει σε άλλα πρόσωπα στα οποία δεν ανήκει. Δείτε αν ο νόμος ωφελεί έναν πολίτη εις βάρος ενός άλλου, κάνοντας αυτό που ο ίδιος ο πολίτης δεν μπορεί να κάνει χωρίς να διαπράξει έγκλημα".

"Καμία νόμιμη λεηλασία... είναι η αρχή της δικαιοσύνης, της ειρήνης, της τάξης, της σταθερότητας, της αρμονίας και της λογικής".

"Μπορεί να απαιτηθεί από τον νόμο κάτι περισσότερο από την απουσία λεηλασίας; Μπορεί ο νόμος... λογικά να χρησιμοποιηθεί για οτιδήποτε άλλο εκτός από την προστασία των δικαιωμάτων όλων; Προκαλώ οποιονδήποτε να τον επεκτείνει πέρα από αυτόν τον σκοπό χωρίς να τον διαστρέψει -την πιο μοιραία και πιο παράλογη κοινωνική διαστροφή".

"Πώς μπορούμε να φανταστούμε ότι η βία χρησιμοποιείται εναντίον της ελευθερίας των πολιτών χωρίς να χρησιμοποιείται επίσης εναντίον της δικαιοσύνης, και έτσι να δρα ενάντια στον ορθό της σκοπό;"

"Όταν ένα μέρος του πλούτου μεταβιβάζεται από το πρόσωπο που το κατέχει -χωρίς τη συγκατάθεσή του και χωρίς αποζημίωση... σε κάποιον που δεν το κατέχει... διαπράττεται μια πράξη λεηλασίας... αυτή η πράξη είναι ακριβώς αυτό που ο νόμος υποτίθεται ότι καταστέλλει, πάντα και παντού. Όταν ο ίδιος ο νόμος διαπράττει αυτή την πράξη που υποτίθεται ότι πρέπει να καταστείλει... η λεηλασία εξακολουθεί να διαπράττεται".

"Πρέπει να θυμόμαστε ότι ο νόμος είναι δύναμη και ότι, κατά συνέπεια, οι κατάλληλες λειτουργίες του νόμου δεν μπορούν νομίμως να επεκταθούν πέρα από τις κατάλληλες λειτουργίες της δύναμης".

"Όταν ο νόμος και η βία κρατούν ένα άτομο εντός των ορίων της δικαιοσύνης, το υποχρεώνουν... μόνο να απέχει από το να βλάπτει τους άλλους. Δεν παραβιάζουν ούτε την προσωπικότητά του, ούτε την ελευθερία του, ούτε την περιουσία του. Διασφαλίζουν όλα αυτά. Είναι αμυντικά- υπερασπίζονται εξίσου τα δικαιώματα όλων".

" Αλλά όταν ο νόμος, μέσω του αναγκαίου παράγοντα του, της βίας, επιβάλλεται στους ανθρώπους... ο νόμος δεν είναι πλέον αρνητικός... Αντικαθιστά τη θέληση του νομοθέτη με τη δική τους θέληση... χάνουν την προσωπικότητά τους, την ελευθερία τους, την ιδιοκτησία τους".

"Καθώς παίρνει από κάποια πρόσωπα και δίνει σε άλλα πρόσωπα... ο νόμος... είναι ένα όργανο λεηλασίας".

"Η ελευθερία δεν είναι η ελευθερία κάθε ατόμου να κάνει πλήρη χρήση των ικανοτήτων του, αρκεί να μην βλάπτει άλλα άτομα ενώ το κάνει... η ελευθερία δεν είναι ο περιορισμός του νόμου μόνο στη λογική του σφαίρα της οργάνωσης του δικαιώματος του ατόμου στη νόμιμη αυτοάμυνα- της τιμωρίας της αδικίας;".

"Αμφισβητώ το δικαίωμα [του νομοθέτη] να μας επιβάλλει αυτά τα σχέδια με νόμο - με τη βία - και να μας υποχρεώνει να πληρώνουμε γι' αυτά... να μας επιτραπεί [αντ' αυτού] να αποφασίζουμε εμείς οι ίδιοι για αυτά τα σχέδια- να μην μας αναγκάσουν να τα αποδεχτούμε... αν θεωρούμε ότι είναι αντίθετα με τα συμφέροντά μας ή αντίθετα με τη συνείδησή μας".

"Η ύπαρξη προσώπων και αγαθών προηγήθηκε της ύπαρξης του νομοθέτη και η λειτουργία του είναι μόνο να εγγυάται την ασφάλειά τους".

"Δεν είναι αλήθεια ότι η λειτουργία του νόμου είναι να ρυθμίζει τη συνείδησή μας, τις ιδέες μας, τη θέλησή μας, την εκπαίδευσή μας, τις απόψεις μας, την εργασία μας, το επάγγελμά μας, τα ταλέντα μας ή τις απολαύσεις μας. Η λειτουργία του νόμου είναι να προστατεύει την ελεύθερη άσκηση αυτών των δικαιωμάτων και να εμποδίζει οποιοδήποτε πρόσωπο να παρεμβαίνει στην ελεύθερη άσκηση των ίδιων δικαιωμάτων από οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο".

"Η αποστολή του νόμου δεν είναι να καταπιέζει τα πρόσωπα και να τους λεηλατεί την περιουσία τους... Η αποστολή του είναι να προστατεύει τα πρόσωπα και την περιουσία... αν ο νόμος ενεργεί με οποιονδήποτε τρόπο εκτός από την προστασία τους, τότε οι ενέργειές του παραβιάζουν αναγκαστικά την ελευθερία των προσώπων και το δικαίωμά τους να κατέχουν περιουσία".

"Όποιο κι αν είναι το ζήτημα... είτε αφορά την ευημερία, την ηθική, την ισότητα, το δίκαιο, τη δικαιοσύνη, την πρόοδο, την ευθύνη, τη συνεργασία, την ιδιοκτησία, την εργασία, το εμπόριο, το κεφάλαιο, τους μισθούς, τους φόρους, τον πληθυσμό, τα οικονομικά ή την κυβέρνηση... Η λύση στα προβλήματα των ανθρώπινων σχέσεων βρίσκεται στην ελευθερία".

"Παρόλο που η ανθρωπότητα δεν είναι τέλεια, εντούτοις, κάθε ελπίδα στηρίζεται στις ελεύθερες και εκούσιες ενέργειες των ατόμων εντός των ορίων του δικαίου- ο νόμος ή η βία δεν πρέπει να χρησιμοποιείται για τίποτε άλλο εκτός από την απονομή της παγκόσμιας δικαιοσύνης".

"Αφήστε τους ανθρώπους ήσυχους. Ο Θεός έδωσε όργανα σε αυτό το εύθραυστο πλάσμα- αφήστε τα να αναπτυχθούν και να δυναμώσουν με την άσκηση, τη χρήση, την εμπειρία και την ελευθερία".

Παίρνοντας την ελευθερία ως δεδομένη

Η τρέχουσα μόδα της ρητορικής και των προτάσεων πολιτικής που θα αντικαθιστούσαν με τη βία τις εξουσίες του ιδιοκτήτη πάνω στον εαυτό του και την ιδιοκτησία του έχει προσελκύσει μεγάλη υποστήριξη, ιδίως από εκείνους που αγνοούν τα θαύματα που έχει επιτελέσει η ελευθερία εκεί όπου δεν έχει καταπνιγεί από την κυβέρνηση και τα δεσμά που έχει θέσει ο σοσιαλισμός σε τεράστιο αριθμό ανθρώπων. Αλλά το να βασίζει κανείς πολιτικές σε μια τέτοια άγνοια δεν σημαίνει απλώς ότι δεν βλέπει τι μπορεί να προωθήσει, και έχει προωθήσει, τρομερά τα κοινά συμφέροντα των Αμερικανών, αλλά επίσης ότι το αντικαθιστά με αυτό που είναι γνωστό ότι απέτυχε πάντα και παντού όπου δοκιμάστηκε. Θα μας εξυπηρετούσε καλύτερα η σοφία του Bastiat:

Μακριά από τις ιδιοτροπίες των κυβερνητικών διαχειριστών... τώρα που οι νομοθέτες και οι καλοθελητές έχουν επιφέρει μάταια τόσα πολλά συστήματα στην κοινωνία, ας τελειώσουν επιτέλους εκεί που έπρεπε να είχαν αρχίσει: Είθε να απορρίψουν όλα τα συστήματα και να δοκιμάσουν την ελευθερία- διότι η ελευθερία είναι η αναγνώριση της πίστης στον Θεό και στα έργα Του.