Μην κατηγορείτε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κατηγορήστε την πολιτικοποίηση σχεδόν των πάντων.

 Ο αυξανόμενος διαχωρισμός μεταξύ των ανθρώπων με βάση την πολιτική τοποθέτηση έχει αναγνωριστεί από πολλούς και συχνά αποδίδεται στις τεχνολογικές εξελίξεις. Μέσα όπως το Facebook και το Twitter κατηγορούνται για την αυξημένη εχθρότητα, την παραπληροφόρηση και τις μισαλλόδοξες συμπεριφορές που εξαπλώνονται στον πολιτικό διάλογο. Αλλά ίσως η πολιτική να φταίει η ίδια.

Η επιρροή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αποδίδεται συνήθως στη θεμελιώδη δομή των πλατφορμών. Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και όσοι είναι πιστοί στο μήνυμά τους το τονίζουν αυτό πολύ. Η εξήγησή τους για την πόλωση είναι ότι η σοβαρή διαφωνία με τις πολιτικές τους προέρχεται από την "παραπληροφόρηση", η οποία ενισχύεται από αλγόριθμους που αντιστοιχούν στους χρήστες με πληροφορίες με τις οποίες είναι πιο πιθανό να ασχοληθούν.

Η υποτιθέμενη παραπληροφόρηση λαμβάνει εκθετική αύξηση λόγω της προώθησης του δημοφιλούς περιεχομένου από τις πλατφόρμες, γεγονός που δίνει σε αυτού του είδους τις πληροφορίες περισσότερες πιθανότητες να γίνουν ακόμη πιο δημοφιλείς. Περαιτέρω, οι ψευδείς δηλώσεις τείνουν να γίνονται δημοφιλείς επειδή προκαλούν ισχυρότερα συναισθήματα σε σύγκριση με την αλήθεια. Οι δημιουργοί περιεχομένου έχουν κίνητρο να διατυπώνουν ανακριβείς δηλώσεις για να προωθήσουν τον εαυτό τους, επειδή η αλήθεια για τους στόχους τέτοιων δηλώσεων, όπως οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, δεν θα προκαλούσε τόσο θυμό και αντιπάθεια, όπως μπορεί να παρατηρηθεί σήμερα. Έτσι, υποτίθεται ότι βλάπτεται η πολιτική διαδικασία, αφού οι πιο δημοφιλείς ιδέες είναι ψευδείς.

Είναι δύσκολο να αποδώσουμε στενά την τάση για αυξημένη διαφωνία, αντιπάθεια και άλλες πτυχές της πόλωσης στις πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Τα εμπειρικά δεδομένα που μερικές φορές υποστηρίζεται ότι ενισχύουν την άποψη ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οδηγούν στην πολιτική πόλωση δείχνουν με μεγαλύτερη ακρίβεια ότι η πολιτική προκαλεί πόλωση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μια μελέτη των Antoine Banks, Ernesto Calvo, David Karol και Shibley Telhami δείχνει πιθανώς ότι η περιήγηση στο Twitter μπορεί να αυξήσει την πόλωση. Το πείραμά τους δείχνει ότι η έκθεση σε "αρνητικά tweets" για έναν υποψήφιο που δεν σας αρέσει μπορεί να αυξήσει την άμεση αντίληψή σας για την αντίθεση μεταξύ του εαυτού σας και του εν λόγω υποψηφίου.

Μια άλλη μελέτη, από τους Jaeho Cho, Saifuddin Ahmed, Martin Hilbert, Billy Liu και Jonathan Luu, έδειξε ότι το αλγοριθμικά προτεινόμενο περιεχόμενο στο YouTube μπορεί να επηρεάσει τα συναισθήματα που τρέφει κάποιος απέναντι σε έναν πολιτικό υποψήφιο. Και οι δύο αυτές πολύ σημαντικές, αξιολογημένες από ομότιμους μελέτες προβάλλονται ως κορυφαία παραδείγματα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που οδηγούν στην πόλωση, αλλά αποτυγχάνουν να δείξουν οτιδήποτε άλλο εκτός από το ότι η αύξηση του πολιτικού περιεχομένου μπορεί να αυξήσει τους δείκτες πόλωσης, όπως η αντιλαμβανόμενη διαφορά και τα προσωπικά συναισθήματα.

Η εμπειρική βιβλιογραφία συνεισφέρει επίσης με δεδομένα που είναι άμεσα ασυμβίβαστα με την υπόθεση της πόλωσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι Levi Boxell, Matthew Gentzkow και Jesse M. Shapiro αποκαλύπτουν ότι η πόλωση έχει αυξηθεί περισσότερο στην ηλικιακή ομάδα των εξήντα πέντε ετών και άνω - την ομάδα που είναι λιγότερο πιθανό να χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά δεν είναι απίθανο να λαμβάνει πολύ πολιτικό περιεχόμενο μέσω άλλων πηγών ενημέρωσης, όπως οι καλωδιακές ειδήσεις! Περαιτέρω, η μεγάλη αύξηση της πόλωσης στον ανεπτυγμένο κόσμο που σημειώνεται στο πλαίσιο της κοινωνικής επιστήμης αφορά ειδικά τις ΗΠΑ. Άλλες χώρες έχουν βιώσει μόνο μια μικρή αύξηση ή ακόμη και μείωση της πόλωσης, ενώ η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ως μεταβλητή φαίνεται παρόμοια ή "σταθερή" μεταξύ των εξεταζόμενων εθνών.

Επιπλέον, οι Isaac Waller και Ashton Anderson διεξήγαγαν μια τεράστια έρευνα στο Reddit, εξετάζοντας άτομα και κοινότητες και πώς το περιεχόμενο και το "επίπεδο πόλωσης" άλλαζαν με την πάροδο του χρόνου. Μεταξύ των ατόμων και των κοινοτήτων, η αλλαγή ήταν σπάνια και η προηγούμενη χρήση δεν εξηγούσε τη μεταγενέστερη πόλωση. Από την άλλη πλευρά, πολιτικά γεγονότα όπως οι προεδρικές εκλογές του 2016 στις ΗΠΑ φαίνεται να εξηγούν τα κύματα νέων χρηστών που επηρέασαν τις συζητήσεις στα φόρουμ του Reddit. Ως εκ τούτου, το Reddit έγινε ένα πιο πολιτικό μέρος λόγω πραγματικών πολιτικών γεγονότων και δεν οδήγησε από μόνο του τους χρήστες να ασχοληθούν περισσότερο με την πολιτική.

Κοιτάζοντας πέρα από την εμπειρική επιστήμη, είναι εύκολο να βρει κανείς παραδείγματα χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που φαίνονται αντενδείκνυτα για ένα γενικό αποτέλεσμα πόλωσης. Μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, έχουμε δει την εμφάνιση συνεργατικών συνδέσεων με πρωτοφανή τρόπο. Οι διαδικτυακές κοινότητες μοιράζονται συμβουλές και τεχνάσματα για τα πάντα, από λουλούδια σε γλάστρες μέχρι μηχανικούς γκαράζ. Έχουν βοηθήσει στην εκτίναξη του τοπικού και του διεθνούς εμπορίου.

Οι κοινότητες βιντεοπαιχνιδιών συνδέουν παιδιά και ενήλικες σε όλο τον κόσμο, ενισχύοντας τις γλωσσικές δεξιότητες και προωθώντας τη συνεργασία. Οι άνθρωποι εμπιστεύονται αγνώστους να τους συμβουλεύουν για ξενοδοχεία, εστιατόρια και ταξί. Οι προγραμματιστές βοηθούν ο ένας τον άλλον και τους πελάτες σε μια εξαιρετικά αποκεντρωμένη και παγκόσμια υποδομή συνεργασίας. Ανεπίσημα, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν επίσης προωθήσει την ενότητα σε ομάδες που διαφορετικά δεν θα έβλεπαν ποτέ ο ένας τον άλλον.

Οι ομάδες οπαδών στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο είναι διαβόητες για τις φασαρίες και τους καβγάδες. Το ξεκάθαρο μίσος λόγω ιστορικής αντιπαλότητας, τοπικής πίστης, ακόμη και πολιτικών πεποιθήσεων είναι ευρέως διαδεδομένο. Όταν όμως μια ομάδα ευρωπαϊκών ποδοσφαιρικών συλλόγων με μεγάλη επιρροή έκανε μια προσπάθεια να αμερικανοποιήσει το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο και να δημιουργήσει ένα συνεταιρισμό τύπου National Hockey League ("European Soccer League") σε όλη την ήπειρο χωρίς τον κίνδυνο υποβιβασμού, οπαδοί από όλη την Ευρώπη ενώθηκαν παρά τις όποιες διαφορές και το κοινό αμοιβαίο μίσος. Η συμμετοχή στο διαδίκτυο ήταν τεράστια και η δημοσιότητα έγινε εξαιρετικά αρνητική για τους συλλόγους, αφού τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βοήθησαν να διοχετευτεί η συμφωνία των διαφορετικών φράξιων. Οι οπαδοί των αντίπαλων συλλόγων οργάνωσαν επίσης φυσικές διαμαρτυρίες έξω από τα γήπεδα και τα κεντρικά γραφεία. Σύντομα μερικοί σύλλογοι αποχώρησαν από το σχέδιο, το οποίο λίγο αργότερα ακυρώθηκε εντελώς.

Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς αυτού του είδους τη δημόσια συνεργασία σε ένα συμβατικό πολιτικό περιβάλλον. Θα μπορούσε κανείς να φανταστεί μια τέτοια επιλήψιμη παρέμβαση όπως τα λουκέτα να είναι το καύσιμο που χρειάζεται, αλλά τα λουκέτα αντίθετα διακρίνονται για την επιτάχυνση της πόλωσης. Αντί να κατηγορούμε τη δομή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ίσως ήρθε η ώρα να εξετάσουμε τη δομή της πολιτικής. Το μονοπώλιο της βίας και η λαχτάρα του διοικητικού κράτους να την αξιοποιήσει για ένα αυξανόμενο σώμα έργων μετατρέπει τα πάντα σε υπόθεση όλων. Οποιαδήποτε γνώμη που υποστηρίζετε μπορεί να σχετίζεται με την ελευθερία ή την ευημερία μου.

Και δεν σταματά σε συγκεκριμένα θέματα. Αν θεωρώ ότι ένα κόμμα αδιαφορεί για την ευημερία ή τις αξίες μου κάποια στιγμή, αυτό επηρεάζει τη γενική μου εκτίμηση για το εν λόγω κόμμα. Αν αυτό συμβεί χιλιάδες φορές, και μόνο η ένδειξη της υποστήριξης αυτού του κόμματος θα είναι ενοχλητική. Ο πολιτικός λόγος γίνεται ένας περίπλοκος ιστός από ενδείξεις για το πού τοποθετούνται οι άλλοι και πώς εξελίσσεται ο αγώνας για την εξουσία.

Από ψυχολογικής άποψης, δεν είναι περίεργο ότι η πόλωση αυξάνεται όσο αυξάνεται η έκταση του πολιτικού πεδίου, μια τάση που μπορεί να είναι εμφανής ειδικά στις ΗΠΑ. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι απλώς ένα ακόμη κανάλι για πολιτικά σχετικές πληροφορίες, οι οποίες εξοργίζουν τους ανθρώπους όπου κι αν εμφανίζονται. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να αυξήσουν την ταχύτητα ανταλλαγής πληροφοριών, αλλά αν αυτό προκαλεί την ίδια την πόλωση, θα περιμέναμε να είναι πανταχού παρούσα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πράγμα που δεν ισχύει.

Η πόλωση φαίνεται μάλλον να εξαρτάται από την πολιτική πληροφόρηση. Αν οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και οι πιστοί σε αυτούς ανησυχούν για την πόλωση, θα πρέπει να αναλογιστούν πώς το δικό τους έργο οδηγεί σε αναταραχές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και αλλού.