Άρθρο του Michael Peterson για το  Foundation for Economic Education

 Μια φορά κι έναν καιρό, πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Αργεντινή βρισκόταν άνετα ανάμεσα στις δέκα πλουσιότερες χώρες του κόσμου. Αλλά λίγο αφότου ο Juan Perón ανέλαβε την εξουσία το 1943, η χώρα ξεκίνησε μια σειρά σοσιαλιστικών μεταρρυθμίσεων που θα γονάτιζαν την οικονομία και θα τη μετέτρεπαν σε ένα οικονομικό τέλμα, από το οποίο δεν έχει ακόμη επιστρέψει. Η χώρα θεωρούνταν κάποτε "νέα Ευρώπη". Τώρα τα κτίριά της μοιάζουν παλαιότερα από τους αρχαίους Ευρωπαίους προγόνους τους.

Ο Λιμπερταριανισμός ή ο Φιλελευθερισμός, όπως αποκαλείται στη Λατινική Αμερική, ποτέ δεν συγκέντρωσε τόση προσοχή όσο σήμερα. Ο Javier Milei είναι ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο αυτό συμβαίνει. Ο Milei, ένας ατίθασος οικονομολόγος και τηλεοπτική προσωπικότητα, έχει επαναπροσδιορίσει την κλασική φιλελεύθερη παράδοση με τρόπο που να ανταποκρίνεται στην εμπειρία των Αργεντινών και στον δια βίου αγώνα τους με την οικονομική στασιμότητα.

"Ο Φιλελευθερισμός βασίζεται στην αρχή της μη επίθεσης", λέει στη νικητήρια ομιλία του σε μια ομάδα υποστηρικτών του μετά την αναπάντεχη επικράτησή του στις προκριματικές εκλογές της Αργεντινής αυτό το μήνα. Αν ο Milei επιτύχει στις γενικές εκλογές του Οκτωβρίου, οι οποίες είναι πιθανό να οδηγήσουν σε δεύτερο γύρο, θα είναι ο πρώτος Λιμπερταριανός πρόεδρος στη σύγχρονη ιστορία.

Πολλοί πολιτικοί εμπειρογνώμονες προέβλεπαν μια τρίτη θέση για τον εκκεντρικό οικονομολόγο, αλλά η ακούραστη εκστρατεία του κινητοποίησε πολλούς Αργεντινούς, οδηγώντας τον στην κορυφή της κούρσας. Παρά τη λαϊκίστικη ρητορική του, ο Milei είναι σταθερά Λιμπερταριανός. Ακόμα και τα σκυλιά του έχουν πάρει τα ονόματα δημοφιλών οικονομολόγων με φιλελεύθερο προσανατολισμό, συμπεριλαμβανομένων των Murray Rothbard, Milton Friedman και Robert Lucas.

"Ο Φιλελευθερισμός", λέει ο Milei, "είναι η υπεράσπιση του δικαιώματος στη Ζωή, την Ελευθερία και την Ιδιοκτησία. Οι θεσμοί του Φιλελευθερισμού υποστηρίζουν την ατομική ιδιοκτησία, την κινητικότητα της εργασίας, τον καταμερισμό της εργασίας, την κοινωνική συνεργασία και τις ελεύθερες αγορές με περιορισμένη κρατική παρέμβαση. Είναι η εξυπηρέτηση του συνανθρώπου σου προσφέροντας καλύτερα αγαθά και υπηρεσίες. Αυτό είναι που πιστεύουμε".

Σύμφωνα με τα προκριματικά αποτελέσματα, περίπου το ένα τρίτο της χώρας πιστεύει ή συμμερίζεται αυτά τα διδάγματα. Με πάνω από το 40% των Αργεντινών να ζουν σε συνθήκες φτώχειας, με αυξανόμενη εγκληματικότητα και διαφθορά και με ετήσιο πληθωρισμό που ξεπερνά το 100%, δεν αποτελεί έκπληξη το γιατί.

Πολλοί ψηφοφόροι δηλώνουν ότι έχουν βαρεθεί το status quo. "Πρέπει να απαλλαγούμε από αυτούς που βρίσκονται στην εξουσία εδώ και 30 χρόνια και δεν έχουν κάνει τίποτα. Είμαστε σάπιοι", δήλωσε ένας ψηφοφόρος.

Ένας άλλος ψηφοφόρος σημείωσε: "Μου αρέσουν οι σκέψεις του Milei. Δεν μας λέει ψέματα και δεν παίρνει τα χρήματά μας με τους φόρους". Σε μια αναπάντεχη τροπή, οι βασικές αρχές του κλασικού Φιλελευθερισμού -ελεύθερες αγορές, περιορισμένη κυβέρνηση και κράτος δικαίου- βρίσκουν απήχηση σε εκατομμύρια πολίτες της Αργεντινής.

Αυτό που είναι πιο συγκλονιστικό, ωστόσο, δεν είναι πόσες ψήφους συγκέντρωσε ο Λιμπερταριανής καταγωγής, αλλά ποιοι ψήφισαν αυτόν και το κόμμα του, Liberty Advances. Από τις τελευταίες προεδρικές εκλογές πριν από τέσσερα χρόνια, ο Milei ανέτρεψε δώδεκα επαρχίες που ευνοούσαν σε μεγάλο βαθμό τους Περονιστές, το σκληρό αριστερό κόμμα της χώρας. Κέρδισε συνολικά δεκαέξι επαρχίες και συγκέντρωσε πάνω από επτά εκατομμύρια ψήφους, μια άνευ προηγουμένου εμφάνιση για έναν Λιμπερταριανό προεδρικό υποψήφιο. Ο τελευταίος Λιμπερταριανός πολιτικός που συγκέντρωσε τόση υποστήριξη ήταν ο Ricardo López Murphy στις προεδρικές εκλογές του 2003 στην Αργεντινή, αλλά ακόμη και τότε συγκέντρωσε το 16% των λαϊκών ψήφων, δηλαδή λιγότερο από το μισό του αριθμού των ψήφων που συγκέντρωσε ο Milei.

Η υποστήριξη αυτή δεν ήταν πουθενά ισχυρότερη από ό,τι στους νεότερους ψηφοφόρους. Η εξαιρετική ικανότητα του Milei να συνδέεται με τους νέους, πολλοί από τους οποίους έχουν ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους σε οικονομική ύφεση, εξηγεί μεγάλο μέρος της επιτυχίας του. "Όταν άρχισα να κάνω τηλεοπτικές εμφανίσεις πριν από δέκα χρόνια, η λέξη "'Φιλελεύθερος' ήταν μια κακή λέξη", διαβεβαιώνει ο Milei στην ομιλία του.

Ό,τι λείπει από τους κλασικούς Φιλελεύθερους στην επικοινωνία, ο Milei το αναπληρώνει με στυλ και ειλικρίνεια. Η υπόσχεση του Milei για δολαριοποίηση της οικονομίας της Αργεντινής, για παράδειγμα, έχει γίνει δημοφιλές σύνθημα. "Όλες οι χώρες που δολαριοποιήθηκαν κατέληξαν να προχωρήσουν μπροστά και σταμάτησαν να έχουν πληθωρισμό", λέει ένας υποστηρικτής.

Ο όρκος του Milei να υπερασπιστεί τα δικαιώματα ιδιοκτησίας και να μειώσει το δημοσιονομικό βάρος της χώρας προβάλλεται με γλώσσα που επικοινωνεί με τον μέσο ψηφοφόρο. Σχεδιάζει επίσης να άρει τους ελέγχους των τιμών, να επιτρέψει τη νόμιμη οπλοφορία και να επιτρέψει τις αγορές ανθρώπινων οργάνων. Ακόμη και η πρόταση του Milei να κλείσει την κεντρική τράπεζα κερδίζει έδαφος μεταξύ εκείνων που είναι δυσαρεστημένοι με το δεκαετές χρέος της χώρας προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Ακόμα και αν ο Milei μείνει πίσω στις βουλευτικές εκλογές, η αλματώδης άνοδός του είναι ένα μάθημα όχι μόνο για την πολιτική, αλλά και για την επίδειξη της δύναμης των ιδεών. Ο Κλασικός Φιλελευθερισμός αποτελεί μια πλούσια παράδοση που συχνά αποτυγχάνει να έχει απήχηση στους ανθρώπους που θα μπορούσαν να ταυτιστούν περισσότερο μαζί του. Με άλλα λόγια, οι ιδέες του Κλασικού Φιλελευθερισμού διαθέτουν τεράστιες δυνατότητες για τη δημιουργία πραγματικών αλλαγών, αλλά έχουν καταστεί εκτός μόδας.

Οι προσωπικότητες δεν πρέπει να έχουν το βάρος μιας παράδοσης, αλλά η εξεύρεση τρόπων αποτελεσματικής επικοινωνίας αυτών των ιδεών είναι συχνά εξίσου σημαντική με τις ίδιες τις ιδέες. Αιχμαλωτίζοντας το μυαλό και τη φαντασία εκατομμυρίων Αργεντινών, ο Javier Milei αποδεικνύει, για άλλη μια φορά, ότι η ελευθερία μπορεί να συσκευαστεί με περισσότερους από έναν τρόπους.

Argentina's Javier Milei on Paying Down Debt, Slashing Inflation, Closing Central Bank

https://www.youtube.com/watch?v=2P-zswAIJqk