Η πολυπόθητη (αλλά μη ληφθείσα υπόψη) σοφία του Edward Chancellor για τα επιτόκια

 Το θέμα του χρόνου και του χρήματος έχει φτάσει σε σημείο βρασμού. Αρκεί να ρίξετε μια ματιά στη Σρι Λάνκα και το Ιράν, όπου οι διατροφικές εξεγέρσεις έχουν μετατραπεί σε θανατηφόρες, ή, ας πούμε, σε νομισματικές εξεγέρσεις. Ο κόσμος δεν μπορεί να αγοράσει τρόφιμα και "διαδηλωτές οργισμένοι με την εκτίναξη των τιμών των καθημερινών αγαθών, συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων, έκαψαν σπίτια που ανήκουν σε 38 πολιτικούς, καθώς η χώρα που πλήττεται από την κρίση βυθίστηκε περαιτέρω στο χάος, με την κυβέρνηση να διατάζει τα στρατεύματα να "πυροβολούν εν όψει"", αναφέρει το invesbrain.com.

Ο Murray Rothbard συνήθιζε να αστειεύεται ότι οι μάζες δεν θα κατέβουν στα οδοφράγματα για τις καμπύλες αδιαφορίας. Θα χρεοκοπήσουν αν δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά το φαγητό. Για όσους βρίσκονται σε καλύτερη θέση, η βρετανική λίρα έχει πέσει σε σημείο που το να πετάξεις στην πρώτη θέση στο Λονδίνο από τη Νέα Υόρκη για να αγοράσεις ένα Rolex έχει οικονομικό νόημα σε σχέση με την αγορά ενός τέτοιου στην πόλη.

Η Σρι Λάνκα έχει ξεμείνει από αμερικανικά δολάρια, τα οποία χρειάζονται για την αγορά τροφίμων και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης, αναφέρει η Wall Street Journal. Η Chelsey Delany αναφέρει ότι οι αναδυόμενες αγορές καταναλώνουν τα συναλλαγματικά αποθέματα μετρητών με τον ταχύτερο ρυθμό από το 2008. Με το αμερικανικό δολάριο να εκτοξεύεται σε υψηλό εικοσαετίας, οι κεντρικές τράπεζες έχουν στραγγίξει τα αποθεματικά σε μια προσπάθεια να σταματήσουν την υποτίμηση των νομισμάτων τους. Αυτές οι κεντρικές τράπεζες των αναδυόμενων αγορών έχουν επίσης αυξήσει επιθετικά τα επιτόκια, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Τα ξένα μετρητά έχουν αποχωρήσει, ασκώντας πίεση στα νομίσματά τους. Οι αναπτυσσόμενες χώρες έχουν ουσιαστικά παγώσει από τις παγκόσμιες αγορές ομολόγων, αποκομμένες από έναν κρίσιμο δίαυλο άντλησης κεφαλαίων.

Ο Jeff Snider, επικεφαλής αναλυτής της Atlas Financial, δήλωσε στο podcast του Eurodollar University, ότι η απάντηση είναι απλά "υπάρχει καθαρή έλλειψη δολαρίων". Σε ένα άρθρο του για την Real Clear Markets, ο Snider κατακεραυνώνει τον νομπελίστα Paul Krugman:

Περιστασιακά, ωστόσο, ο [Krugman] επιστρέφει στο προηγούμενο επάγγελμά του, μόνο και μόνο για να μας διαφωτίσει για το πόσο λίγη χρήσιμη σοφία περνάει στους άδικους διαδρόμους του. Αυτή την εβδομάδα, ο Δρ Κρούγκμαν, ο νομπελίστας, ομολόγησε ότι δεν μπορεί να υπολογίσει το δολάριο των ΗΠΑ. Έχει γίνει εντυπωσιακό, γράφει, κάτι που είναι ασύμβατο, αν όχι κατηγορηματικά ασύμβατο με τον τρόπο με τον οποίο το νόμισμα έχει γίνει αντιληπτό εδώ και αιώνες.

"Η αύρα γύρω από τη δύναμη του δολαρίου περιστρέφεται γύρω από το γιατί παραμένει κυρίαρχο, παρόλο που η αμερικανική οικονομία δεν είναι. Η πιο αινιγματική πτυχή είναι γιατί οι διακυμάνσεις του δολαρίου έχουν τόσο ισχυρές παγκόσμιες επιπτώσεις".

Παρά τις συνέπειες για τη ζωή και το θάνατο, ο Κρούγκμαν πιθανότατα δεν θα διαβάσει το βιβλίο του Έντουαρντ Τσάντσελορ "The Price of Time: The Real Story of Interest" (Η τιμή του χρόνου: Η πραγματική ιστορία του τόκου, 2022). Από την αρχή, ο Chancellor γράφει ότι το πλούσιο σε υποσημειώσεις βιβλίο του "εμπνεύστηκε από μια πεποίθηση τύπου Μπαστιά ότι τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια συμβάλλουν σε πολλά από τα σημερινά μας δεινά".

Ο Chancellor αναφέρει ότι "ο νόμος και τα ήθη και έθιμα" παίζουν ρόλο στον καθορισμό των τόκων. "Ωστόσο, περιστασιακές αλλαγές στην ποσότητα του χρήματος που κυκλοφορεί φαίνεται ότι επηρέαζαν επίσης τα επιτόκια".

Παραθέτει την περίφημη δήλωση του Eugen von Böhm-Bawerk: "Το πολιτιστικό επίπεδο ενός έθνους αντικατοπτρίζεται από το επιτόκιο του" και ρίχνει κρύο νερό στον "μύθο της ανταλλαγής σε χρήμα". Από το βιβλίο του Rothbard "Economic History from an Austrian Perspective" δεν έχει αναφερθεί τόσο συχνά ο Anne-Robert Jacques Turgot. Μόλις στη σελίδα 15, οι αναγνώστες γνωρίζουν ότι βρίσκονται σε καλά χέρια.

Ο Chancellor αποδίδει στον Turgot την πρώτη αναφορά της ιστορίας στην "χρονική προτίμηση", δηλαδή "την τάση μας να δίνουμε μεγαλύτερη αξία στις άμεσες απολαύσεις". Οι Ludwig von Mises και Murray N. Rothbard φτάνουν επίσης νωρίς στο κείμενο, με την επισήμανση ότι η μελλοντική ικανοποίηση πάντα προεξοφλείται. Αναφέρονται επίσης ο F.A. Hayek και ο Joseph A. Schumpeter.

Μια έκρηξη από το παρελθόν της τάξης του Murray προέρχεται από τον τραπεζίτη της πόλης Henry Thornton, ο οποίος δήλωσε ξερά: "Αυτό που αποκτούν πολύ φτηνά το απαιτούν σε πολύ μεγάλη ποιότητα".

Ο Chancellor διατρέχει την ιστορία των οικονομικών χαμηλών σημείων, συμπεριλαμβανομένου του συστήματος Mississippi του John Law, της ταυτόχρονης φούσκας της Νότιας Θάλασσας και της βρετανικής σιδηροδρομικής μανίας. Ο Law ήταν ένας ποσοτικός διευκολυντής (δημιουργία χρήματος για την αγορά περιουσιακών στοιχείων) πολύ πριν γεννηθούν οι σύγχρονοι κεντρικοί τραπεζίτες. Αν το βιβλίο του Chancellor αποδεικνύει κάτι, είναι ότι δεν υπάρχει τίποτα καινούργιο κάτω από τον ήλιο.

Ο Walter Bagehot κατέχει εξέχουσα θέση στην ιστορία του Chancellor. Ο "διασημότερος οικονομικός δημοσιογράφος της βικτοριανής εποχής", παρείχε την επαναλαμβανόμενη συχνά συμβουλή ότι μια κεντρική τράπεζα θα πρέπει να δανείζει ελεύθερα κατά τη διάρκεια ενός πανικού, αλλά μόνο έναντι εξασφαλίσεων υψηλής ποιότητας και με ποινικά επιτόκια. Οι σύγχρονοι κεντρικοί τραπεζίτες θεωρούν ότι το πρώτο από τα τρία είναι αρκετά καλό.

Στο τέλος, ο Chancellor κοιτάζει προς το μέλλον και την υιοθέτηση των ανταγωνιστικών νομισμάτων του Hayek. Ο Χάγιεκ έγραψε ότι το τραπεζικό χρήμα που πληρώνει πολύ χαμηλό επιτόκιο θα έχανε τους πελάτες του. Στον κόσμο των κρυπτονομισμάτων, "οι τόκοι στα κρυπτοδάνεια χρεώνονται με ύποπτα υψηλά επιτόκια, γεγονός που υποδηλώνει την ύπαρξη συστημάτων Ponzi, και η πρώιμη ιστορία των κρυπτονομισμάτων χαρακτηρίζεται από ύποπτη συμπεριφορά και αβεβαιότητα σχετικά με την πραγματική σπανιότητά τους", σημειώνει ο Chancellor.

Ο αναρχικός Πιερ-Ζοζέφ Προυντόν έλεγε ότι το συμφέρον "σκοτώνει με όποια πλευρά και αν σε χτυπήσει". Δεν είναι κάτι που πρέπει να ελέγχεται από την κυβέρνηση.