Άρθρο του Jon Miltimore για το Foundation for Economic Education

Αυτό το άρθρο εμφανίστηκε αρχικά στην AIER.

 Ο James Stephen "Jimmy" Donaldson, πιο γνωστός με το επαγγελματικό του ψευδώνυμο "Mr. Beast", έχει κάνει όνομα για τον εαυτό του - και εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για ανθρωπιστικούς σκοπούς - αξιοποιώντας την πλατφόρμα του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Έχει καθαρίσει τους ωκεανούς μας, έχει φυτέψει 20 εκατομμύρια δέντρα και έχει καταπολεμήσει την πείνα τροφοδοτώντας άπορους ανθρώπους σε κοινότητες σε όλες τις ΗΠΑ. Στην τελευταία του προσπάθεια, ο κ. Beast κατασκεύασε 100 πηγάδια στην Αφρική, προσφέροντας καθαρό πόσιμο νερό σε περίπου 500.000 ανθρώπους σε χώρες από την Κένυα έως το Καμερούν και τη Ζιμπάμπουε.

Ωστόσο, δεν είναι όλοι ευχαριστημένοι με την τελευταία εκστρατεία του κ. Beast ή με τις ευρύτερες φιλανθρωπικές του προσπάθειες.

Ένας Κενυάτης πολιτικός δήλωσε στο CNN ότι η καλή εκστρατεία του κ. Beast τροφοδότησε την αντίληψη ότι οι Αφρικανικές χώρες "εξαρτώνται από ελεημοσύνες", ενώ ο ιδρυτής μιας φιλανθρωπικής οργάνωσης παραπονέθηκε ότι "μια λευκή ανδρική φιγούρα με μια τεράστια πλατφόρμα... παίρνει όλη την προσοχή".

Ενώ αυτό μπορεί να ακούγεται απλώς σαν ξινά σταφύλια - και μερικά από αυτά είναι πιθανότατα έτσι - οι επικρίσεις εναντίον του κ. Beast είναι πολύ ευρύτερες από ό,τι πολλοί μπορεί να υποψιαστούν. Εδώ και χρόνια, πολλοί παραπονιούνται ότι η στρατηγική "φιλανθρωπικής ψυχαγωγίας" του κ. Beast -που συνδυάζει τη φιλανθρωπία με τη διαδικτυακή ψυχαγωγία- είναι εκμεταλλευτική.

Για παράδειγμα, τον Φεβρουάριο, όταν ο κ. Beast συνεργάστηκε με έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό για την παροχή χειρουργικής επέμβασης αποκατάστασης της όρασης - διαδικασίες για τις οποίες ο κ. Beast πλήρωσε προσωπικά - κατηγορήθηκε για "πορνό φτώχειας".

"...όλα είναι στην υπηρεσία του πλουτισμού του", έγραψε ένα άτομο στο Twitter.

"Νοιάζεται για τους φτωχούς και τα άτομα με αναπηρία επειδή του φέρνουν χρήματα", είπε ένας άλλος.

"Οι γιατροί/νοσηλευτές δεν εκμεταλλεύονται την αξιοπρέπεια των ασθενών τους για το κέρδος".

I Built 100 Wells In Africa

https://www.youtube.com/watch?v=mwKJfNYwvm8

'Ο ασφυκτικός κλοιός των κερδοσκόπων'

Η τελευταία λέξη είναι το κλειδί: κέρδος.

Το κέρδος έχει γίνει μια βρώμικη λέξη τον τελευταίο αιώνα. Η Ayn Rand διερεύνησε εκτενώς την αυξανόμενη απέχθεια για το κέρδος στο κλασικό της έργο Atlas Shrugged, ένα δυστοπικό μυθιστόρημα που περιγράφει μια κοινωνία στην οποία οι τιτάνες της βιομηχανίας που παράγουν τα αγαθά και τις υπηρεσίες της κοινωνίας αντιμετωπίζονται με περιφρόνηση από πολλούς -ιδιαίτερα από τους κοπανατζήδες- επειδή επιδιώκουν το κέρδος.

Ο James Taggart, ένας κακοποιός του μυθιστορήματος, μιλάει για το "σπάσιμο της φαύλης τυραννίας της οικονομικής εξουσίας" και για την απελευθέρωση "των ανθρώπων από την κυριαρχία του δολαρίου".

"Θα απελευθερώσουμε τον πολιτισμό μας από τον ασφυκτικό κλοιό των κερδοσκόπων", βροντοφωνάζει ο Taggart.

Η Rand είχε συνείδηση του γεγονότος ότι ο σύγχρονος κόσμος μας μετέτρεπε την ιδέα του κέρδους σε αμαρτία, παρόλο που ο οικονομολόγος Adam Smith είχε παρατηρήσει εδώ και πολύ καιρό ότι το ατομικό συμφέρον είναι η πηγή της οικονομικής ευημερίας στην κοινωνία.

"Δεν περιμένουμε το δείπνο μας από την καλοσύνη του χασάπη, του ζυθοποιού ή του φούρναρη, αλλά από το ενδιαφέρον τους για το δικό τους συμφέρον", έγραψε ο Σμιθ στο βιβλίο " The Wealth of Nations".

Ο Smith κατάλαβε ότι το προσωπικό συμφέρον δεν είναι απλώς υγιές και ορθολογικό, αλλά η οικονομική μηχανή της κοινωνίας. Στην επιδίωξη των δικών του επιθυμιών, ο κρεοπώλης παρέχει μια ουσιαστική υπηρεσία στους άλλους, όπως ακριβώς κάνουν ο ζυθοποιός και ο αρτοποιός.

Ωστόσο, το κέρδος είναι ανάθεμα για πολλούς σήμερα, ιδίως για εκείνους που έχουν κατακλυστεί από τροπάρια κοινωνικής δικαιοσύνης στα πανεπιστήμια. Η Μαρξιστική αντίληψη ότι τα κέρδη είναι απλή εκμετάλλευση έχει υιοθετηθεί από πολλούς, ακόμη και από ανθρώπους που πιθανότατα δεν θα θεωρούσαν ποτέ τους εαυτούς τους Μαρξιστές.

Όπως ο αποτυχημένος επιχειρηματίας στο Atlas Shrugged που υπερασπίζεται τον εαυτό του λέγοντας: "Μπορώ με υπερηφάνεια να πω ότι σε όλη μου τη ζωή δεν έχω βγάλει ποτέ κέρδος", πολλοί νέοι άνθρωποι βλέπουν πλέον το κέρδος ως συνώνυμο της εκμετάλλευσης.

"Το να εμπνέεις τους ανθρώπους να βοηθούν τους άλλους είναι σπουδαίο, αλλά το να ενθαρρύνεις τους νέους [ανθρώπους] να εκμεταλλεύονται ευάλωτες κοινότητες για περιεχόμενο από το οποίο μπορούν στη συνέχεια να αποκομίσουν τεράστιο κέρδος, είναι το θέμα", έγραψε στο Twitter ο ανταποκριτής παραπόνων της Washington Post, Taylor Lorenz.

Με άλλα λόγια, η περιφρόνηση που δέχεται ο κ. Beast πηγάζει από το γεγονός ότι έχει συγκεντρώσει μια περιουσία που εκτιμάται σε 500 εκατομμύρια δολάρια, ενώ παράλληλα έχει επιτύχει τα αξιοσημείωτα ανθρωπιστικά του επιτεύγματα.

Και αξίζει να σημειωθεί ότι η κριτική που δέχτηκε έρχεται σε αξιοσημείωτη αντίθεση με τον (αρχικό) ευρέως διαδεδομένο έπαινο του Sam Bankman-Fried, του ιδρυτή της FTX, ο οποίος έχτισε μια αυτοκρατορία τραγουδώντας ένα τραγούδι αποτελεσματικού αλτρουισμού και απορρίπτοντας τη σημασία των κερδών.

"Είναι εντάξει να κάνουμε μια συμφωνία που είναι μετρίως κακή, διασώζοντας ένα μέρος", δήλωσε ο SBF κατά τη διάρκεια μιας συνομιλίας με το Bloomberg το 2022.

Ο SBF άφησε να εννοηθεί ότι δεν τον απασχολούσαν ιδιαίτερα τα χονδροειδή κέρδη- ήταν πολύ περισσότερο επικεντρωμένος στο να βοηθάει τους άλλους. (Μια προσεκτικότερη εξέταση της ιδιωτικής ρητορικής και των επιχειρήσεων του SBF δείχνει ότι ενδιαφερόταν πολύ περισσότερο για την απόκτηση χρημάτων για τον εαυτό του απ' ό,τι έδειχνε).

Η διαφορά είναι ότι οι ανθρωπιστικές προσπάθειες του κ. Beast έπιασαν τόπο, ενώ οι "αλτρουιστικές" προσπάθειες του SBF απέτυχαν παταγωδώς (και τώρα αντιμετωπίζει περισσότερα από 100 χρόνια φυλάκισης).

Αυτός είναι ο πραγματικός λόγος που ο κ. Beast δέχεται τόσα πολλά πυρά. Δείχνει τη δύναμη της εθελοντικής δράσης και τη θαυματουργή δύναμη του κινήτρου του κέρδους. Ωστόσο, αυτό δεν είναι απλώς μια έντονη αντίθεση με τις αλτρουιστικές προσπάθειες του SBF.

'Είναι ντροπιαστικό'

Ένα από τα καλύτερα αποσπάσματα που θα βρείτε για το ανθρωπιστικό έργο του κ. Beast στην Αφρική προέρχεται από τον Κενυάτη δημοσιογράφο Ferdinand Omond.

"Είναι ντροπιαστικό το γεγονός ότι ένας YouTuber πετάχτηκε στην Κένυα σε μια φιλανθρωπική περιοδεία για να εκτελέσει εργασίες που οι φόροι μας θα έπρεπε να έχουν ολοκληρώσει εδώ και καιρό", δήλωσε ο Omond.

Αυτά τα λόγια πρέπει να τσούζουν, σε μεγάλο βαθμό επειδή ακούγονται τόσο αληθινά.

Αποτελεί αυτό ντροπή για την κυβέρνηση της Κένυας, η οποία μαστίζεται εδώ και καιρό από αναποτελεσματικότητα και διαφθορά; Αναμφίβολα. Αλλά είναι επίσης μια αμηχανία για κάθε δημόσιο διανοούμενο που επιμένει ότι τα κέρδη είναι κακά και ότι οι κυβερνητικές προσπάθειες είναι η λύση για τη φτώχεια, παρά το θλιβερό ιστορικό τους.

Και πρέπει να επισημανθεί ότι η κυβέρνηση της Κένυας δεν είναι η μόνη που έχει αποδειχθεί εντελώς ανίκανη να καταπολεμήσει τη φτώχεια.

Το 1964, ο πρόεδρος Lyndon B. Johnson κήρυξε ως γνωστόν τον "πόλεμο" κατά της φτώχειας. Τις επόμενες πέντε δεκαετίες, η μέση μεταφορά πλούτου, σε πραγματικούς όρους, σε μια οικογένεια με χαμηλό εισόδημα αυξήθηκε από 3.070 δολάρια κατά κεφαλήν (1965) σε 34.093 δολάρια (2016). Ο οικονομολόγος Vance Gill υπολόγισε πέρυσι ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει δαπανήσει συνολικά 25 τρισεκατομμύρια δολάρια στον σχεδόν 60ετή πόλεμο κατά της φτώχειας.

Τι έχουμε να επιδείξουμε για αυτή την περιουσία σε ομοσπονδιακές δαπάνες;

Σύμφωνα με την απογραφή των Ηνωμένων Πολιτειών, το 1966, το ποσοστό των Αμερικανικών οικογενειών που ζούσαν σε συνθήκες φτώχειας ήταν 12,4%. Σήμερα, σύμφωνα με νέα στοιχεία της απογραφής των ΗΠΑ, το ποσοστό των Αμερικανών που ζουν σε συνθήκες φτώχειας είναι ... 12,4%.

Σωστά. Από το 1964, παρά τις δαπάνες δεκάδων τρισεκατομμυρίων δολαρίων μόνο σε ομοσπονδιακό επίπεδο, το ποσοστό φτώχειας στην Αμερική δεν έχει μετακινηθεί- απλώς κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα από τότε που έφτασαν οι Beatles στη Βρετανική εισβολή.

Κάποιοι θα μπορούσαν να ισχυριστούν ότι η φτώχεια στην Αμερική θα μπορούσε να είναι πολύ χειρότερη αν δεν είχαμε ξοδέψει 25 τρισεκατομμύρια δολάρια για την καταπολέμησή της, αλλά αυτό αγνοεί μια άβολη αλήθεια. Στις δύο δεκαετίες πριν από τον Πόλεμο κατά της Φτώχειας, η φτώχεια είχε μειωθεί από 32,1% σε 12,4%.

Όλα αυτά εξηγούν γιατί ο κ. Beast δέχεται επιθέσεις παρά την καλή δουλειά που κάνει.

Ο Milton Friedman είπε χαρακτηριστικά ότι ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που κάνουν οι άνθρωποι "είναι να κρίνουν τις πολιτικές και τα προγράμματα από τις προθέσεις τους και όχι από τα αποτελέσματά τους".

Τα αποτελέσματα της φιλανθρωπίας του κ. Beast, που είναι όλα εθελοντικά και με γνώμονα το κέρδος, ξεπερνούν κατά μίλια τις κυβερνητικές προσπάθειες. Και αυτό είναι που δεν μπορούν να διαχειριστούν οι επικριτές του.

Ο MrBeast ακυρώνεται για το φιλανθρωπικό του έργο επειδή αποκαλύπτει τις κυβερνητικές ανεπάρκειες.

pic.twitter.com/5a4e8qwR9n

- Maggie (@LibertyAnders) November 13, 2023