"Debanking": Η τελευταία επίθεση στην ελευθερία του λόγου

 Οι απειλές κατά της ελευθερίας του λόγου και οι προσπάθειες καταστολής των διαφορετικών απόψεων και φωνών έχουν αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες. Εντάθηκαν εκθετικά μετά την άνοδο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, και καθώς η πολιτική πόλωση στη Δύση κατέλαβε πραγματικά τις κοινωνίες μας, οι εξουσίες χρησιμοποίησαν κάθε μέσο που είχαν στη διάθεσή τους για να "υπερασπιστούν" τα συμφέροντα του κατεστημένου έναντι όσων θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να αμφισβητήσουν δημόσια τις πολιτικές του (ή, ακόμη χειρότερα, τους σκοπούς του).

Πολλοί από εμάς που παρακολουθούμε τους περιορισμούς σε κάθε είδους ατομικές ελευθερίες, έχουμε αντιληφθεί αυτή την επικίνδυνη τάση εδώ και αρκετό καιρό. Ωστόσο, ήταν κατά τη διάρκεια της κρίσης του covid που έγινε φανερή και σε πολύ περισσότερους ανθρώπους. Οποιοσδήποτε ήταν απρόθυμος να ασπαστεί και να ακολουθήσει πλήρως τα διατάγματα και τους "επιστημονικά τεκμηριωμένους κανόνες" του κράτους (οι οποίοι, αν θυμάστε, άλλαζαν συνεχώς από εβδομάδα σε εβδομάδα), στην καλύτερη περίπτωση, χαρακτηριζόταν "αρνητής" ή, στη χειρότερη, σε ορισμένες δικαιοδοσίες, συλλαμβάνονταν πραγματικά.

Είδαμε δραματικές αποδείξεις αυτής της ακραίας αντίδρασης από την Κίνα, την Αυστραλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, μεταξύ άλλων. Για να μην αναφερθούμε σε αμέτρητες άλλες περιπτώσεις ανθρώπων που έχασαν τη δουλειά τους ή στερήθηκαν την πρόσβαση σε βασικές δημόσιες υπηρεσίες.

Εκτός όμως από αυτά τα "απλά" σενάρια τιμωρίας και εκδίκησης, υπήρχαν και άλλες περιπτώσεις που ήταν πολύ πιο λεπτές και έμμεσες. Η ιστορία του καναδικού "Freedom Convoy" ξεχωρίζει ως ένα στέρεο παράδειγμα για το πώς οι ίδιες οι τράπεζες μπορούν να αποτελέσουν όπλο στον πόλεμο κατά της διαφωνίας. Τα άτομα που υποστήριξαν το κονβόι κατά του αποκλεισμού με δωρεές βρήκαν τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς να δεσμεύονται, χωρίς καμία προειδοποίηση ή δέουσα διαδικασία. Αυτό ήταν (ή τουλάχιστον θα έπρεπε να ήταν) μια σοβαρή προειδοποίηση αφύπνισης για όλους τους πολίτες που αγαπούν την ελευθερία, είτε συμφωνούσαν με τις απόψεις των διαδηλωτών εκείνη τη στιγμή είτε όχι.

Προχωρήστε γρήγορα στον φετινό Ιούλιο, όταν το σκάνδαλο "debanking" του Nigel Farage έγινε πρωτοσέλιδο διεθνώς. Η ιστορία, στην οποία εμπλέκονται πολιτικές σκοπιμότητες, ο τραπεζικός τομέας και τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης, ήταν πολύ διαφωτιστική και αποκάλυψε πόσο μακριά είναι διατεθειμένες να φτάσουν οι δυνάμεις του κατεστημένου για να φιμώσουν όσους διαφωνούν μαζί τους. Η τράπεζα που βρίσκεται στο επίκεντρο του σκανδάλου είναι η 330 ετών ιδιωτική τράπεζα Coutts, η οποία ανήκει στη NatWest, η οποία με τη σειρά της τυχαίνει να έχει ως μεγαλύτερο μέτοχο την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου μετά τη διάσωσή της με τη χρηματοδότηση των φορολογουμένων το 2008.

Ο λογαριασμός Coutts του κ. Farage έκλεισε με συνοπτικές διαδικασίες χωρίς καμία εξήγηση. Όταν ο ίδιος επέμεινε δημόσια ότι αυτό οφειλόταν στις πολιτικές του πεποιθήσεις, η τράπεζα τον απέκρουσε, ενώ το BBC συνέχισε να δημοσιεύει δημοσιεύματα που έδειχναν ότι η κίνηση αυτή δεν είχε καμία σχέση με την ιδεολογία του. Αντίθετα, σύμφωνα με το δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα, έφταιγε η κατάσταση των οικονομικών του - ο λογαριασμός του υποτίθεται ότι είχε πέσει κάτω από ένα συγκεκριμένο όριο. Ο κ. Φάρατζ δεν άργησε να αντεπιτεθεί: απέσπασε έναν φάκελο σαράντα σελίδων από την τράπεζα, ο οποίος αποκάλυπτε τις εσωτερικές επικοινωνίες και αποδείκνυε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι οι ισχυρισμοί του ήταν δικαιολογημένοι.

Τα έγγραφα έδειξαν ότι οι λόγοι για το κλείσιμο των λογαριασμών του Coutts ήταν η υποστήριξή του στο Brexit και στον Donald Trump και οι "τρανσφοβικές" και "ξενοφοβικές" απόψεις του, μεταξύ πολλών άλλων πεποιθήσεων που είχε εκφράσει και οι οποίες δεν ήταν "συμβατές με την Coutts". Όπως τόνισε ο ίδιος ο κ. Farage, "Αυτή η ιστορία δεν αφορά μόνο εμένα. Θα μπορούσατε να είστε ο επόμενος... αν αυτή η κατάσταση αφεθεί ανεξέλεγκτη, θα υπνοβατούμε προς ένα σύστημα κοινωνικής πίστωσης τύπου Κίνας, στο οποίο μόνο όσοι έχουν τις "σωστές" απόψεις θα μπορούν να συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνία".

Πράγματι, η ιστορία χτύπησε ξεκάθαρα ένα νεύρο στο ευρύ κοινό και γρήγορα μετατράπηκε σε μια ολόκληρη βιομηχανία και σύντομα σε εθνική αιτία οργής. Το BBC αναγκάστηκε να ζητήσει συγγνώμη και η διευθύνουσα σύμβουλος της NatWest, η Dame Alison Rose, αναγκάστηκε να παραιτηθεί, αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό για να κατευνάσει όλους εκείνους που τελικά συνειδητοποίησαν τη δυσανάλογη και σε μεγάλο βαθμό παράνομη και ανεξέλεγκτη εξουσία που μπορούν να έχουν οι τράπεζες πάνω στους πελάτες τους.

Όπως ανέφεραν οι Financial Times, "εγείρονται ευρύτερα ερωτήματα σχετικά με τη δυνατότητα των τραπεζών να αφαιρούν λογαριασμούς χωρίς εξηγήσεις, αφήνοντας τους ίδιους ή τις μικρές επιχειρήσεις τους αποκομμένους από το κύριο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Σε έναν όλο και πιο χωρίς μετρητά κόσμο, η ύπαρξη τραπεζικού λογαριασμού έχει γίνει απαραίτητη υπηρεσία. Ο David Davis, πρώην υπουργός Brexit, παρομοιάζει το κλείσιμο του τραπεζικού λογαριασμού κάποιου με τη διακοπή της παροχής νερού ή ηλεκτρικού ρεύματος. "Θα πρέπει να μπορείτε να αποκτήσετε τραπεζικό λογαριασμό ανεξάρτητα από τις πολιτικές σας απόψεις, είτε είστε κομμουνιστής είτε φασίστας", λέει".

Το βασικό συμπέρασμα από όλα αυτά, ωστόσο, δεν είναι η ίδια η συγκεκριμένη ιστορία. Δεν θα ήταν συνετό να το θεωρήσετε ως μεμονωμένο περιστατικό ή ως κάτι που θα μπορούσε ποτέ να επηρεάσει μόνο τους κατόχους λογαριασμών που έχουν υψηλό προφίλ ή μεγάλο κοινό. Αντιθέτως, αν αυτό μπορεί να συμβεί στον Nigel Farage, μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε.

Το μάθημα που πρέπει να πάρουμε είναι ότι η απειλή προέρχεται από το ίδιο το τραπεζικό σύστημα και γι' αυτό είναι πιο σημαντικό από ποτέ να επανεξετάσουμε τη δική μας οικονομική δομή και το σχέδιό μας. Η διατήρηση μέρους των αποταμιεύσεών σας εκτός τραπεζικού συστήματος και σε φυσικά πολύτιμα μέταλλα είναι ο μόνος αξιόπιστος τρόπος για να προστατευτείτε από τις ιδιοτροπίες και τις καταπατήσεις τόσο των κυβερνήσεων όσο και των τραπεζών.